حدود و صلاحیت دادگاه صلح و نقدی بر آن

دادگاه صلح یک نهاد جدید در دستگاه قضایی است که مطابق قانون شورای حل اختلاف ۱۴۰۲ معرفی شده و از حیث ماهیت متفاوت از سایر دادگاهها و محاکم است. دادگاه صلح به عنوان یکی از نهادهای قضایی با سابقه ای طولانی در نظامهای حقوقی مختلف، با هدف تسهیل دسترسی مردم به عدالت و کاهش بار کاری محاکم عمومی تاسیس شده است. این دادگاهها در بسیاری از کشورها، صلاحیت رسیدگی به دعاوی ساده و جرایم سبک را دارند و نقشی کلیدی در تسریع فرآیند دادرسی ایفا میکنند. در نظام حقوقی ایران نیز دادگاه صلح به عنوان مرجعی برای حل و فصل دعاوی کم اهمیت و کاهش پیچیدگیهای حقوقی شناخته میشود. مسئله اصلی این پژوهش ارزیابی دقیق حدود صلاحیت و اختیارات این دادگاهها و بررسی نقاط قوت و ضعف آنها در عمل است. هدف از این تحقیق، شناسایی چالشهای موجود در ساختار حقوقی دادگاه صلح و ارائه پیشنهادهایی برای اصلاح و بهبود عملکرد آن در راستای عدالت محوری است. روش تحقیق به صورت توصیفی-تحلیلی و با استفاده از بررسی منابع، قانونی مطالعات تطبیقی و تحلیل رویه های قضایی انجام شده است. نتایج نشان میدهد که محدودیتهای موجود در حدود صلاحیت و فقدان ضمانت اجرای کافی در این دادگاهها، میتواند مانعی برای تحقق عدالت باشد و نیازمند بازنگری جدی است.

کلیدواژه ها:

دادگاه صلح ، حدود صلاحیت ، نظام قضایی ، عدالت محوری ، نقد حقوقی