بررسی تأثیر خشکسالی بر گسترش توده های شن روان در حاشیه کویرهای استان یزد

در سال های اخیر برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی و عملیات گسترده آب خوانداری و آبخیزداری در بعضی از حوزه های آبریز تغییرات عمده ای در حقابه ها و وضعیت اکوسیستم های پایین دست بوجود آورده است. برای معرفی یکی از این تغییرات و نتایج آن در 4 حوزه از کفه-های استان یزد رابطه بین کاهش حقابه ها و کاهش تولید علوفه در نی زارها مورد بررسی قرار گرفت و از طریق نمونه گیری تغییرات سطح ایستابی به عنوان متغیر مستقل و تغییرات مقدار تولید نی زارها به عنوان متغیر وابسته اندازه گیری و رابطه عددی بین آن ها د ر4 منطقه محاسبه شد. این بررسی نشان داد در منطقه شاهد که دخل و تصرف انسانی حقابه های دشت را تغییر نداده است وضعیت پوشش گیاهی ثابت مانده است. در سه منطقه دیگر که عملیات آبی و خاکی مؤلفه مذکور را تغییر داده است به سرعت تغییراتی در اکوسیستم رخ داده به طوری که نی زارهای این مناطق خشکیده و نظام دامداری در حاشیه کفه ها مختل شده است. بنابراین ضروری است به مدیریت جامع آب و خاک توجه گردد. این بررسی نشان داد که توسعه ناپایدار کشاورزی در حاشیه کفه ها موجب گسترش توده های شن روان و بیابان زائی شده است.

کلیدواژه ها:

تغییرات زیست محیطی ، افت سطح آب زیرزمینی ، پوشش گیاهی ، حقآبه