رمزگشایی طلسم نگاره ها در فرشینه های ایرانی: پیوند هنر، باور و اسطوره

طلسم و تعویذ از دیرباز در فرهنگ های مختلف به عنوان ابزاری برای محافظت، جذب خیر و دفع بلا مورد استفاده قرار گرفته اند. این عناصر که ریشه ای کهن در تمدن های گوناگون دارند، در اشکال و مفاهیم متنوعی از جمله نقوش هندسی، گیاهی، حیوانی، انسانی و اشیای کاربردی ظاهر شده اند. فرشینه های ایرانی نیز به عنوان بستری هنری و فرهنگی، حامل نمادهای طلسم نگاره بوده اند که بازتابی از باورهای عامیانه و مذهبی اقوام ایرانی محسوب می شوند. نقوشی همچون مثلث، لوزی، مربع، اسپند، مار، ماهی، چشم و دست در فرش ها به عنوان نمادهایی برای دفع نیروهای منفی، حفاظت در برابر چشم زخم و جذب برکت به کار می رفته اند. رمزگشایی از این طلسم نگاره ها نیازمند شناخت پیشینه ی تاریخی، ترکیب بندی نمادها، رنگ شناسی و تحلیل جایگاه آن ها در ساختار فرش است. بررسی و رمزگشایی از این نمادها نشان می دهد که آن ها فراتر از یک هنر بصری، حامل پیام هایی عمیق و معنوی هستند که در تار و پود فرهنگ ایرانی تنیده شده و از نسلی به نسل دیگر منتقل شده اند.

کلیدواژه ها:

باورهای عامیانه ، دستبافته های سنتی ، طلسم نگاره ها ، نمادشناسی