بررسی تطبیقی دیدگاه آیت الله مکارم و آیت الله شبیری درخصوص ازدواج با اهل کتاب

مبحث ازدواج با اهل کتاب یکی از موضوعات پیچیده و چالش برانگیز در فقه اسلامی است که از دیدگاه های مختلف فقهی و اجتماعی قابل بررسی است. در این مقاله، به بررسی دیدگاه های دو فقیه برجسته شیعه، آیت الله ناصر مکارم شیرازی و آیت الله سید موسی شبیری زنجانی، در خصوص ازدواج دائم و موقت با اهل کتاب به روش توصیفی-تحلیلی پرداخته شده است. آیت الله مکارم شیرازی با نگرانیهای بیشتر نسبت به تاثیرات اجتماعی و دینی این نوع ازدواج ها، بهویژه در جامعه اسلامی، ازدواج با اهل کتاب را در شرایط خاص و با رعایت ضوابط سخت گیرانه مجاز میدانند. ایشان از ازدواج موقت با اهل کتاب نیز تنها در صورت عدم تهدید هویت دینی مسلمانان دفاع میکنند. در مقابل، آیت الله شبیری زنجانی با توجه به شرایط اجتماعی و تحولات فرهنگی معاصر، دیدگاهی شمول گرا دارند و ازدواج با اهل کتاب را در صورت رعایت موازین شرعی و حفظ مصلحت اجتماعی مجاز میشمارند. این مقاله با تحلیل دیدگاه های هر دو فقیه به بررسی علل اختلافات فقهی و اجتماعی آنها پرداخته و تالش دارد تا تفاوت ها و شباهت های این دیدگاه ها را در زمینه ازدواج با اهل کتاب نشان دهد. نتایج نشان میدهند که اختلافات دیدگاه اصلی میان آیت الله مکارم و آیت الله شبیری در نگرش فقهی، اجتماعی و فرهنگی است که به ویژه تحت تاثیر شرایط زمانه و نیازهای جامعه مسلمانان قرار دارد. آیت الله مکارم شیرازی به جنبه های اجتماعی و فرهنگی ازدواج با اهل کتاب توجه داشته و آن را به دلیل خطر تضعیف هویت دینی و خانوادگی نامطلوب میداند، حتی اگر از نظر فقهی مجاز باشد. آیت الله شبیری زنجانی بیشتر بر مبانی شرعی تمرکز کرده و ازدواج موقت را در شرایط خاص مجاز میداند، اما ازدواج دائم را به طور کلی رد میکند.

کلیدواژه ها:

ازدواج با اهل کتاب ، آیت الله ناصر مکارم شیرازی ، آیت الله سید موسی شبیری زنجانی ، فقه اسلامی ، فقه شیعه