بررسی رشدیافتگی شخصیت براساس ارتباط شناسی شناخت و انگیزش در روانشناسی و منابع اسلامی

مطالعه شخصیت به عنوان مهمترین سازه مرتبط با ماهیت انسان از دیرباز مورد توجه روانشناسان بوده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی چگونگی رشد شخصیت با نگاه به دو بعد شناخت و انگیزش در روانشناسی و منابع اسلامی انجام شد. در بخش اول یافته های روانشناختی از طریق بررسی و تبیین منابع مختلف روانشناسی جمع آوری و تحلیل شد. در بخش دوم کلیه مفاهیم مرتبط با حوزه شخصیت در منابع اسلامی به روش تحلیل محتوا از واژگان شاکله، عقل، قلب، نفس، روح و فطرت گردآوری و تجزیه و تحلیل شد. نظرات دانشمندان مسلمان پیرامون شخصیت با نگاه به دو بعد شناخت و انگیزش نیز مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان داد تاکید آموزه های دینی بر دو مقوله عقالنیت و محبت که بیش از هر مقوله دیگری در آیات و روایات مورد توجه و توصیه قرار گرفته، به منظور تقویت دو بعد اصلی شخصیت انسان یعنی بعد شناختی و بعد انگیزشی و در نهایت قرار گرفتن انسان در مسیر رشد و بالندگی شخصیت از طریق ایجاد رشد متعادل در شناخت و انگیزش بر محور باورهای توحیدی است. انتظار می رود توجه بیشتر به این دو مقوله هم در جنبه تدوین نظام روانشناسی دینی و هم در سبک آموزش تعلیم و تربیت دینی در خانواده و مدرسه، مفید واقع گردد.

کلیدواژه ها:

رشدیافتگی شخصیت ، شناخت ، انگیزش ، ارتباط شناخت و انگیزش