مطالعه تطبیقی جلوه های عشق در گنجینه الاسرار عمان سامانی و آتشکده نیر تبریزی

چکیده عشق رکن اصلی مباحث عرفانی و ادبی است. این مبحث مهم در اشعار فارسی ازجمله اشعار نیر تبریزی و عمان سامانی نیز وارد شده است و این دو شاعر، واقعه کربلا را با چاشنی عشق به تصویر کشیده­اند. این مقاله که به روش توصیفی تحلیلی نگاشته شده است، مبحث عشق و مولفه­های اساسی آن را در گنجینه­الاسرار عمان سامانی و دیوان نیر تبریزی می­کاود و به ارتباط عارفانه و عاشقانه حسین (ع) با معشوق ازل و نیز جانفشانی و ایثار یاران امام در راه حسین (ع) را به­عنوان پیر و مراد خود می­پردازد. چگونگی پیدایش عشق، برتری عشق بر عقل، اتحاد عشق، عاشق و معشوق، خاصیت­های می محبت، طلب رضای محبوب ازجمله مشخصه­هایی هستند که هر دو شاعر حسینی با دیدگاه­ها و روایت­­ها و تاویل­های خود گاهی به­صورت مستقل و گاهی در داخل روایت­های واقعه کربلا و از زبان اشخاص به آن­ها پرداخته­اند. نتیجه آن­که حسین (ع) در ارتباط با محبوب ازل، در حکم عاشق راستین حق و خانواده و یاران امام نیز در ارتباط با ایشان بهترین عاشقان و مریدان وی هستند و محبوب ازل را به­واسطه او می­شناسند.

کلیدواژه ها:

گنجینه الاسرار عمان سامانی ، آتشکده نیر تبریزی ، عشق ، عرفان