آزمونی برای مدیریت نقدینگی در شبکه بانکی ایران (1388-1380)

مدتها قبل از این که بحران وام های بی پشتوانه ی اخیر به یک بحران جهانی تبدیل شود، مقامات نضارتی تحت تأثیر کمیته بال برای نظارت بر سیستم بانکداری تمامی تلاش خود را معطوف به وضع و اجرای قوانین کمی برای کفایت سرمایه ی احتیاطی کرده بودند، در صورتی که تلاش زیادی در وضع قوانین مربوط به نقدینگی صورت نگرفته بود. اما بحران اقتصادی این رویه را تغییر داد و توجه زیادی را معطوف به قوانین نقدینگی کرد. به ویژه این که بانک هایی که حتی سرمایه زیادی اندوخته بودند، از فشارهای تأمین نقدینگی در زمان آشفتگی بازار رنج بردند. در حالی که در شرایط معمول بازار راهبردهای تعدیل زیادی برای ـدمین نقدینگی در اختیار بانک هاست که با توجه به آنها می توانند زمانی که در معرض تعهدات پرداخت بالاتر قرار می گیرند، دارایی های نقدینه بیش تری داشته باشند، در این مقاله تنها بر سه راهبرد برای مدیریت نقدینگی در شرایط فوق تمرکز می شود: اول این که ممکن است بانک ها قبل از زمانی که با تعهدات پرداخت بالاتر مواجه شوند، با خرید دارایی های مالی با نقدینگی بالا امکان نقدینگی خود را افزایش دهند. دوم مدیریت سررسید وام ها به طوری ک ه مدت ها قبل از آن که در معرض تعهدات پرداخت بالاتر بدهی های سررسید شده قرار گیرند، جریانات نقدی بدهی ها و دارایی های غیرنقدینه ی خود را تطبیق داده باشند. سوم این که ممکن است بانک ها در آن زمانی که در معرض تعهدات پرداخت بالاتر هستند دست به یک تبادل حسابداری به سمت دارایی ها بزنند. یعنی بانک ها از قبل، دارایی های غیر نقدینه ی خود مانند وام های بلند مدت را کاهش داده وب ه طور همزمان دارایی های نقدینه را افزایش دهند. بنابراین، هدف این مقاله آزمون سه راهبرد ذکر شده مبتنی بر توصیه کمیته بال، به منظور مدیریت نقدینگی کشور در شرایط افزایش تعهدات پرداخت شبکه بانکی کشور با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) است، که از داده های 20 بانک از شبکه بانکی کشور برای سال ه ای 1388-1380 استفاده می شود. نتایج مطالعه نشان می دهد که هر سه فرضیه مورد آزمون در این تحقیق برای شبکه بانکی ایران تأئید شدند. در واقع رابطه مثبت میان نرخ رشد تعهدات پرداخت و نرخ رشد موجودی اوراق بهادار در مدل اول مبین تأئید فرضیه اول، رابطه مثبت میان نرخ رشد تعهدات پرداخت و نرخ رشد بازپرداخت وام ها در مدل دوم مبین تأئید فرضیه دوم و در نهایت رابطه معکوس میان نرخ رشد وام های بلند مدت و نرخ رشد تعهدات پرداخت مبین تأئید فرضیه سوم مورد آزمون در این تحقیق است.

کلیدواژه ها:

مدیریت نقدینگی ، شبکه بانکی ، کیمته بال ، روش گشتاورهای تعمیم یافته