جلوههای بصری و تناسبات در طومارهای خطی موجود در گنجینه ی آستان قدس رضوی (مطالعه موردی : دو نمونه طومار به شماره اموال ۴۵۴۵۸ و ۱/۱۲۸۴۹۲)

متن حاضر پژوهشی بر روی نسخ طوماری موجود در آستان قدس ر ضوی از منظر بصری و تناسبات می باشد و هدف شناسایی مشترکات تزیینی ، بصری و خطی اسناد، کشف تدابیر به کار گرفته شده از سوی آفرینندگان آثار جهت سامانبخشی مطالب در ساختار طوبل این نسخ ، چگونگی ایجاد تناسبات و پی بردن به روابط حاشیه و متن است .این پژوهش بنیادی بوده و از نظر ماهیت توصیفی - تحلیلی است . پس از دسته بندی نمونه ها، به کمک ابزار چک لیست ، مشاهده و آزمون به بررسی کمی اجزاء و تناسبات مرتبط با اهداف پژوهش پرداخته و از هردسته یک نمونه که حاوی تمام متغییرها بوده، به جهت قابلیت تعمیم ، مورد ارزیابی تفصیلی قرار گرفته است .یافته ها نشان داد اکثر نمونه ها دارای شاخصه سجل و مهر بوده و عنصر جدولکشی در نیمی از اسناد به کاررفته است . خط غالب این نسخ نستعلیق و سرلوحه ها غالبا به خط نسخ نوشته شده است . تناسبات مستطیل ریشه و رادیکالی بیش ترین کاربرد را در نمونه ها داشته و در نیمی از طومارها، استفاده از نوعی شبکه ی فرضی مدولار مشهود است در. روابط حاشیه و متن ، غالبا حاشیه چپ و پایین مساوی بوده و عرض متن دوبرابر حاشیه سمت راست و هم اندازه حاشیه بالاست .

کلیدواژه ها:

طومار ، اسناد خطی ، طومارهای خطی ، مرکز اسناد آستان قدس رضوی ، تناسبات بصری .