مدل سازی هوش مصنوعی اشیا مبتنی بر بلاک چین با هدف افزایش امنیت زنجیره تامین کالا

امروزه به دلیل تحریم های بین المللی، رقابت شدید، پیشگیری از تقلب و رقابت بین واحدهای تولیدکننده کالا، اهمیت نقش داده ها و شبکه های اطلاعاتی، منجر به استفاده واحدهای تولیدکننده کالا از ابزارهای اینترنت اشیا شده است. ابزارهای هوشمند به عنوان بستر تولید و نگهداری داده های بزرگ به صورت گسترده در سیستم های مدیریت زنجیره تامین کالا جهت برقراری ارتباط بین اجزای مختلف و ارتقا امنیت آن ایجاد شده است. هدف از این مقاله ارائه یک مدل ریاضی مبتنی بر ابزارهای اینترنت اشیا متصل به بلاک چین مبتنی بر هوش مصنوعی (هوش مصنوعی اشیا) با هدف کاهش هزینه ها، پیشگیری از تقلب و بهبود امنیت در زنجیره تامین کالایی است. با توجه به اهمیت موضوع داروهای تقلبی، حل مدل ریاضی با استفاده از الگوریتم های هوش مصنوعی در مطالعه موردی زنجیره تامین دارویی پیاده سازی شد. نتایج حل مدل ریاضی نشان داد که ابزارهای اینترنت اشیا با وجود افزایش هزینه های کل منجر به ۸.۵ درصد سودآوری در هزینه های عملیاتی مرتبط با کشف تقلب و امنیت دارو شده است. همچنین مثال های عددی نشان داد که الگوریتم گرگ خاکستری، کارایی بالاتری در دستیابی به نتایج بهینه دارد. میانگین زمان حل مدل ریاضی با الگوریتم ژنتیک برابر ۱۰۶.۴۶ ثانیه، با الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات برابر با ۱۱۱.۳۹ ثانیه و با الگوریتم گرگ خاکستری برابر با ۱۲۳.۶۴ ثانیه است. الگوریتم گرگ خاکستری منجر به بهود ۰.۵ درصدی در هزینه های کل زنجیره تامین در قبال افزایش ۱۶ درصدی در زمان حل شده است. مدل پیشنهادی می تواند الگویی برای جلوگیری از تقلب و افزایش امنیت زنجیره تامین غذا یا دارویی کشورمان ایران باشد.

کلیدواژه ها:

امنیت زنجیره تامین ، تقلب کالا ، هوش مصنوعی اشیا ، الگوریتم ژنتیک ، الگوریتم گرگ خاکستری