مشارکت سیاسی در انتخابات ریاست جمهوری

مشارکت سیاسی در انتخابات و رای دادن از مولفه های اساسی رفتار سیاسی شهروندان محسوب می شود. یکی از آشکارترین جلوههای مشارکت اعضای یک جامعه ، مشارکت سیاسی است که به عنوان بخشی از رفتار اجتماعی و از ارکان و شاخص های عمده توسعه سیاسی آن جامعه به شمار می رود. مشارکت واقعی انتخاباتی در مقاطع مختلف تاریخ انقلاب اسلامی ، نقش حیاتی در تحولات سیاسی کشور داشته و به همین دلیل مطالعه ی مشارکت سیاسی در انتخابات، بررسی علل وعوامل موثر بر حضور شهروندان در پای صندوقهای رای و راههای افزایش میزان مشارکت از اهمیت خاصی برخوردار است . در مباحث مرتبط با تحلیل رفتار رای دهندگان ذکر این نکته مهم است که اولا چه عواملی مردم را به شرکت در انتخابات برمی انگیزند، ثانای در مباحث رفتارشناسی رای دهندگان پرسش اصلی این است که چه عواملی سبب می شود رای دهندگان به این تصمیم برسند که در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرده و به شخص مورد نظر خود رای دهند. به عبارت دیگر در وهله نخست ، اقدام به مشارکت انتخاباتی مورد بحث است و در وهله دوم محتوای مشارکت مورد نظر است . از مهم ترین جلوههای مشارکت سیاسی در جامعه ، انتخابات است که در بستری به نام مردم سالاری معنای واقعی خود را بدست می آوردوسازوکاری است برای داوری و ارزیابی سیاست ها و کارگزاران حکومت از سوی مردم در یک جامعه مردم سالار که ممکن است به تداوم یا تغییر رای در آن جامعه منجر شود. انتخابات ریاست جمهوری از آن جهت بیشتر مورد چون و چرا قرار می گیرد که مردم به یک نفر رای می دهند و عملکرد فرد منتخب تاثیر بسزایی در تحولات اقتصادی ، سیاسی و اجتماعی کشور دارد، از این رو تاثیر عوامل تاثیرگذار در میزان مشارکت سیاسی در انتخابات ریاست جمهوری ایران از جمله پایگاه منازعات اجتماعی ، احزاب سیاسی ، وضعیت رفاه و اقتصاد مردم در بازه انتخابات، رقابتی بودن انتخابات، امید به تغییر در سیاست های داخلی و خارجی کشور، وجود رسانه های رقابتی ، برنامه ها و شعارهای انتخاباتی کاندیداها و ویژگی شخصیتی کاندیداها، نقش بسزایی در انتخاب رئیس جمهور ۴ سال آینده کشور و در نتیجه تغییر و تحولات سیاست های نظام کشور، روند اجتماعی و ارکان تصمیم گیری کشور دارد. در این پژوهش سعی شده است تا ضمن استفاده از تجربیات و پژوهش های محققان دیگر، متناسب با شرایط کشور، عوامل تاثیرگذار بر میزان مشارکت سیاسی و رفتار رای دهندگان در هر یک از انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

رقابت سیاسی ، مشارکت سیاسی ، ریاست جمهوری ، انتخابات ، جمهوری اسلامی .