کشاورزی دانش بنیان، راه تامین غذا و تضمین امنیت

امنیت غذایی از دیدگاه سازمان بهداشت جهانی بر اساس دسترسی همه مردم در همه زمانها به غذایی سالم مغذی و کافی تعریف شده است به نحوی که ترجیحا غذای آنها را برای یک زندگی سالم و فعال فراهم کند در این میان پایداری دسترسی در همه دورانها مورد تاکید قرار گرفته است بدین که هر نوع شرایط نامساعد آب و هوایی ، بی ثباتی سیاسی یا عوامل اقتصادی (بیکاری، افزایش قیمت مواد غذایی و غیره) می تواند بر امنیت غذایی تاثیر مخربی داشته باشد.زعفران یک گیاهان دارویی راهبردی در شرق کشور محسوب می شود که قطب تولید آن در استانهای خراسان رضوی و جنوبی است یعنی بیش از ۹۰ درصد زعفران کشور در این دو استان تولید می شود. آمارهای موجود نشان می دهد فقط در استان خراسان رضوی در حدود ۱۰۵ هزار خانوار (حدود ۵۰۰ - ۴۰۰ هزار نفر) بهره برداران تولید این محصول در این استان هستند. از طرفی داده های ۵ دهه گذشته نشان می دهد علی رغم افزایش ۱۵ برابری تولید و افزایش ۳۴ برابری سطح زیر کشت عملکرد در حدود ۵۵ درصد کاهش را نشان می دهد. گرچه تغییرات آب و هوایی و کاهش نزولات و به طبع آن افزایش دما، را می توان از دلایل عمده کاهش عملکرد در نظر گرفت لیکن به دلیل عدم وجود برنامه ریزی جامع و حمایت های علمی و فنی در سطح کلان کشور، این محصول در حال مهاجرت به سمت سایر استانها کشور است این تغییرات می تواند منجر به کاهش درآمد روستاییان در مناطق زعفران خیز شرق کشور و به دنبال بروز مشکلات اجتماعی گسترده از جمله مهاجرت از روستا به شهر و حتی پدیده جدید مهاجرت کشاورزان به خارج از کشور شود بدیهی است مهاجرت های بیرویه می تواند سبب گسترش حاشیه نشینی در شهرهای بزرگی چون مشهد شود. درحالیکه نتایج تحقیقات جدید در عرصه های مختلف نشان می دهد با استفاده از فناوریهای مبتنی بر دانش روز و نیز بهرهگیری از متخصصین و فارغ التحصیلان دانشگاههای کشور، همراه با حمایت های قانونی و تامین اعتبارات لازم نه تنها می توان به افزایش تولید و درآمدزایی کشاورزان از طریق افزایش عملکرد و کاهش هزینه های تمام شده اقدام نمود بلکه آزاد شدن بخش عمده ای از زمین های زیر کشت ، ارتقای بهره وری از آب و نهاده های تولید را پدید آورد. همچنین شاهد روند معکوس مهاجرت از شهر به روستا بود که خود اقدامی پیشگیرانه از مواجه شدن با معضلات امنیتی حاشیه نشینی و مهاجرت خواهد بود.