توموگرافی الکتریکی جهت تصویرسازی مرز لایه ها؛ مطالعه موردی

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 82

فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

GEOMINE01_022

تاریخ نمایه سازی: 13 خرداد 1403

چکیده مقاله:

مطالعه مرز بین رخسارهها و لایه ها با دانه بندی نزدیک به هم و دارای چین خوردگی های بالا از مسائل ژئوفیزیکی چالش برنگیز است . توموگرافی الکتریکی (ERT)، به عنوان یکی از موثرترین رهیافت های ژئوفیزیکی برای به نقشه در آوردن لایه های زیرسطحی بر اساس تباین رسانندگی ویژه مواد قلمداد می شود. اندازه گیری های دوبعدی با هدف بررسی تغییرات جانبی و عمقی کمیت های فیزیکی مقاومت ویژه الکتریکی و شارژپذیری مصالح زیر سطحی انجام می شود. در مواردی که تباین رسانندگی رولایه و سنگ بستر کم باشد تعیین دقیق این مرز با کمک روشهای ژئوالکتریکی با عدم قطعیت بالایی روبه رو است . در این مطالعه ، به بررسی کارایی توموگرافی مقاومت ویژه الکتریکی و پلاریزاسیون القائی از طریق برداشت چندین پروفیل موازی با هدف تصویرسازی مرز رولایه و سنگ بستر پرداخته می شود. با توجه به نتایج بدست آمده از آرایه های برداشت شده، بخش های شارژپذیر می توانند در ارتباط با زون شیلی و نیز آهک های مارنی حاوی پیریت باشد. همچنین به دلیل نزدیکی مقادیر شارژپذیری رولایه با دانه بندی در حد رس و سنگ کف آهکی با میان لایه های شیلی و مارنی ، تغییرات مقاومت ویژه الکتریکی به عنوان عامل اصلی جهت تفکیک لایه های زیرسطحی از یکدیگر در نظر گرفته می شود. برای تفسیر بهتر مدلهای بدست آمده از دادههای برداشت شده (ERT)، از اطلاعات زمین شناسی و همچنین گمانه های حفاری موجود در منطقه برای صحت سنجی مقاطع ژئوالکتریکی مورد استفاده قرار می گیرند. بر اساس مدلهای منتج شده از دادههای ژئوالکتریکی می توان نتیجه گرفت که بررسی های ژئوفیزیکی (توموگرافی الکتریکی )، به خوبی توانسته فروافتادگی موجود در منطقه مورد مطالعه و همچنین مرز رولایه و سنگ بستر را با توجه به محدودیت های تفکیک پذیری تا حد قابل قبولی به تصویر درآورد و نتایج امید بخشی را در این مطالعات ارائه دهد.

کلیدواژه ها:

توموگرافی مقاومت ویژه الکتریکی (ERT) ، پلاریزاسیون القائی ، مرز رولایه و سنگ بستر ، سد خاکی

نویسندگان

مرتضی عزیزلو

کارشناسی ارشد ژئوفیزیک، موسسه ژ ئوفیزیک دانشگاه تهران

رضا قناتی

استادیار موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران