تعیین محل های مناسب لایروبی برای ساماندهی رودخانه کردان با استفاده از مدل ریاضی

باتوجه به روند پیچیده رسوبگذاری و فرسایش در رودخانه ها و اهمیت زیادی که تغییرات مورفولوژی رودخانه ها در طرحهای ساماندهی و لایروبی دارد نیاز به شناخت تغییرات مورفولوژی رودخانه ها شدیدا احساس می گردد که یکی از راههای آن لایروبی رودخانه ها می باشد. معمولا مقاطع لایروبی شده رودخانه ها با مشکل تجدید فوری انباشت رسوب و فرسایش کف و کناره مواجه اند از این رو تعیین محاسبه دقیق لایروبی و شناخت اثرات آن از راه کارهای کاهش آن است . رودخانه کردان واقع در حوضه دریاچه نمک ، از ارتفاعات شمال غرب استان البرز سرچشمه می گیرد و پس ازمشروب ساختن آبادی های صومعه کردان، بانو صحرا، سیف آباد، پل کردان، سرخاب، احمدآباد، حسن آباد، کمال مسعود و علی سید، در ۸ کیلومتری غرب نجم آباد، در مواقع پرآبی به رودخانه شور می ریزد. طول تقریبی این رودخانه ۸۸ کیلومتر و شیب متوسط بستر آن ۸/۰ درصد است . در این تحقیق در یک بازهی حدود ۸ کیلومتری از این رودخانه از بند انحرافی کردان تا پل اتوبان قزوین ، بهترین مقطع برای لایروبی تعیین گشته است . در این پایاننامه با هدف بررسی بهینه مقطع برای لایروبی بستر رودخانه کردان، ابتدا توسط نرم افزار GIS و HEC-۴RAS مدل ژئومتری رودخانه در بازهی مورد نظر ساخته شد.سپس با برازش دادههای موجود در سالهای پیشین ، جریان و رسوب با دوره بازگشت های مختلف محاسبه شد. در انتها مدل هیدرولیکی رودخانه ساخته شد. پس از آن ۳ بازه با طول تقریبی ۵/۱ کیلومتر انتخاب شده و لایروبی از این سه بازه با حجم برابر انجام شد. در نهایت پس از بررسی میزان تغییرات سرعت و فرسایش و رسوبگذاری ، بهترین مقطع با در نظر گرفتن ایجاد کمترین سرعت ها و کمترین فرسایش در رودخانه ، برای لایروبی این بازه از رودخانه تعیین گشت .

کلیدواژه ها:

لایروبی ، رسوب گذاری ، رودخانه کردان ، مدل ریاضی Hec-Ras