جایگاه نور و رنگ در طراحی داخلی مسجد شیخ لطف االله اصفهان

در معماری اسلامی نور و رنگ دو اصل اساسی شناخته می شوند که تاثیر زیادی بر فضای معنوی مساجد دارند. این دو عنصر نه تنها بر زیبایی و ظاهر معماری تاثیر می گذارند؛ بلکه با ایجاد حسی روحانی و ارتباط مستقیم با درک معنوی ارزش ویژهای به مساجد می بخشند. باتوجه به اهمیت نور و رنگ در هنر و معماری اسلامی و ارتباط آن با مفاهیم حکمی ، نگارنده با تمرکز بر مسجد شیخ لطف االله اصفهان به بررسی ویژگی کیفی نور و رنگ در ساختار معماری این مسجد پرداخته است . هدف این مقاله بررسی جایگاه نور و رنگ در طراحی داخلی مسجد شیخ لطف االله اصفهان است . روش تحقیق این نوشتار به لحاظ هدف بنیادی و از نظر ماهیت توصیفی _ تحلیلی بوده و شیوه گردآوری اطلاعات مبتنی بر مطالعات اسنادی ، مرور متون و تحلیل آنها بوده است . این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که دو عنصر نور و رنگ در طراحی داخلی مسجد شیخ االله دارای چه جایگاهی هستند؟ به منظور پاسخ به این سوال از روش تحقیق کیفی بهره گرفته شده است . یافته های تحقیق حاکی از آن است که در طراحی مسجد شیخ لطف االله علاوه بر استفاده از نور و رنگ به صورت مادی ، مفهوم نمادین و اعتقادی آن نیز در نظر گرفته شده است . اما امروزه نگرش کمیتی و نادیده گرفته شدن جنبه های معنایی در طراحی اغلب فضاها موجب گشته تا طراحی نور به تامین نور موردنیاز برای فعالیت های فیزیکی وصرفا جهت عملکرد روشنایی تقلیل یابد و خبری از جنبه های معنایی آن به نحوی که درگذشته بوده نیست . یافته ها نشان می دهد که معماری مساجد علاوه بر ابعاد عملکردی قادر است ابعاد معنوی و عرفانی را نیز در نظر بگیرد و با استفاده هوشمندانه از نور و رنگ فضاهایی مترادف با ارزشهای دینی خلق کند.

کلیدواژه ها:

نور ، رنگ ، مسجد ، شیخ لطف االله