تخمین پارامترهای ژئومکانیکی و تنش های برجای توده سنگ اطراف تونل با استفاده از تحلیل برگشتی و با به کارگیری الگوریتم ژنتیک

یکی از روش های تعیین پارامترهای ژئومکانیکی توده سنگ و تنش های برجا، استفاده از ابزار دقیق و انجام تحلیل برگشتی بر روی داده های حاصل از آن می باشد. در تحلیل برگشتی، تابعی بر اساس اختلاف بین کمیت های اندازه گیری شده بر جا و محاسبه شده از مدل رفتاری نماینده توده سنگ، تعریف می شود که هدف به حداقل رساندن این تابع می باشد. این تابع، تابعی غیر خطی از پارامترهای توده سنگ می باشد و به آسانی نمی توان یک بیان تحلیلی برای مینیمم سازی آن ارائه نمود. به این دلیل، در این مقاله از الگوریتم ژنتیک که ابزاری نیرومند برای مینیمم سازی چنین توابعی می باشند، استفاده شده است. بررسی و تأئید این موضوع بوسیله ی تحلیل برگشتی بر روی داده های گرفته شده از روابط تحلیل کرش و همچنین برای یک مدل عددی در حالت الاستوپلاستیک ا نجام شد. کمیت ه ای محاسبه شده از مدل رفتاری توده سنگ بوسیله ی نرم افزار( FLAC(3D صورت گرفت و با استفاده از زبان برنامه نویسی FISH، مبادله ی اطلاعات با نرم افزار Matlab برای ا نجام عملیات ژنتیکی انجام شد. نتایج نشان داد که الگوریتم ژنتیک به خوبی و خیلی سریع می تواند تنش های برجا و پارامترهای ژئومکانیکی توده سنگ که بر روی جابجایی های تونل تأثیر زیادی دارند را تخمین بزند.

کلیدواژه ها:

تحلیل برگشتی ، الگوریتم ژنتیک ، پارامترهای ژئومکانیکی ، تنش برجا ، توده سنگ