تحلیلی بر نقش مذهب در توسعه گردشگری مذهبی

گردشگران مذهبی، گردشگران فرهنگی هستند که برای زیارت اماکن، آثار و یادمان های مذهبی، انجام اعمال مذهبی، آموزش های دینی و گذراندن اوقات فراغت در مکان ها و مراکز مذهبی جهان سفر می کنند. این پژوهش به نقش مذهب در توسعه گردشگری مذهبی می پردازد. نوع تحقیق، کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری، کلیه گردشگران داخلی و خارجی به زیارتگاه چک چک است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، از روش های آمار استنباطی مانند ضریب رگرسیون، تحلیل واریانس و تحلیل مسیر و برای ارائه راهکارها از مدل تحلیلی سوات استفاده شده است. بر اساس نتایج تحلیل مسیر، متغیر های وجود اماکن زیارتی زرتشتیان با میزان ۸۲۲/۰ و پایبندی به آیین های مذهبی با میزان ۷۵۲/۰ بیشترین تاثیرها را در توسعه گردشگری مذهبی در شهرستان اردکان داشته­اند. همچنین نتایج مدل رگرسیون خطی ساده، برابر با ۶۵۲/۰ است؛ یعنی به ازای افزایش تعداد گردشگران، ساختار فضایی توسعه این شهرستان نیز افزایش می یابد. به عبارت دیگر، افزایش تعداد گردشگران، موجب بالا رفتن توسعه و افزایش میزان شاخص های اقتصادی آن در شهرستان اردکان می شود. همچنین ضریب همبستگی چندگانه (R) محاسبه رابطه اعتقادات مذهبی و توسعه اماکن زیارتی و مقدسه را با میزان ۸۱۲/۰ تایید می کند که نشان می دهد ۲/۶۱ درصد از تغییرات توسعه اماکن زیارتی و مقدسه، ناشی از اعتقادات مذهبی است. به عبارت دیگر، در مناطقی که اماکن دینی و مذهبی دارند، سطح توسعه گردشگری مذهبی بسیار بالاتر است. در نهایت، راهبردهایی چون تلاش در جهت احداث تاسیسات و تجهیزات رفاهی در اماکن زیارتی، استفاده از جشن مهرگان به عنوان فرصتی برای ارسال پیام صلح و دوستی ایرانیان به جهان، تبلیغات گسترده برای جذب گردشگران و استفاده از درآمدهای مکان های زیارتی برای بهسازی و حفاظت از آن ها، سبب توسعه گردشگری مذهبی در شهرستان اردکان و استان یزد می شود.

کلیدواژه ها:

برنامه ریزی راهبردی ، زیارتگاه چک چک ، شهرستان اردکان ، گردشگری مذهبی