امکان سنجی تحقق شروع به جرم در جرایم امتناعی دارای نتیجه

امکان تحقق شروع به جرم در جرایم امتناعی، همواره مورد مناقشه بوده است. غالب حقوقدانان، شروع به جرم را در چنین جرایمی منتفی دانسته اند، زیرا معتقدند شروع به عملیات اجرایی که به موجب ماده ی ۱۲۲ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ ،یکی از شرایط اساسی تحقق شروع به جرم است، مستلزم ارتکاب فعل مادی است. برخی دیگر چنین استدلال کرده اند که به محض اثبات تکلیف بر عهده ی فرد و ترک آن، جرم محقق شده و مجالی برای شروع بدان نیست. در این میان برخی از حقوقدانان معتقدند ترک فعل نیز می تواند از مصادیق شروع به جرم باشد. از این رو در این پژوهش درصدد پاسخ به این سوال اصلی هستیم که آیا در جرایم امتناعی دارای نتیجه شروع به جرم، تحقق می یابد؟ پژوهش حاضر با هدف تبیین امکان سنجی تحقق شروع به جرم در جرایم امتناعی دارای نتیجه صورت گرفته است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است. یافته های پژوهش بیانگر این است که شروع به جرم در جرایم امتناعی دارای نتیجه نیز قابل تحقق است؛ زیرا شروع به عملیات اجرایی یعنی شروع به اجرای رفتار مجرمانه و رفتار مجرمانه اعم از فعل و ترک فعل است. از طرف دیگر از دیدگاه جرم شناسی می بایست با حالت خطرناک مجرم مقابله کرد، در جرایم امتناعی نیز مانند جرایم ایجابی، حالت خطرناک شخصی که با قصد مجرمانه، مرتکب رفتار مجرمانه از نوع ترک فعل می گردد، محرز است. همچنین همانطور که قانونگذار به موجب ماده ی ۲۹۵ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ در صورت تحقق شرایط مذکور در این ماده، رفتار مجرمانه از نوع ترک فعل را در جرم تام که به مولفه های بیشتری برای تحقق نیاز دارد، پذیرفته، پس میتوان شروع به جرم را در جرایم امتناعی نیز که به موجب ماده ی ۱۲۲ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ برای تحقق آن به مولفه های کمتری نیاز داریم، قابل تصور دانست.

کلیدواژه ها:

شروع به جرم ، عدم انصراف ارادی ، عملیات اجرایی ، عملیات مقدماتی ، جرایم امتناعی