آینده نگری توسعه فضایی منطقه ۱۳ شهر مشهد

برنامه ریزی توسعه فضایی با دستور کار بهبود وضعیت آتی، از لحاظ نظری با ابعاد مربوط به آیندهسروکار دارد. لیکن در عرصه های نظری و عملی، عمدتا آینده به دلایلی همچون تاثیرپذیری از روشهای اثباتگرا، کمبود داده و ناشناخته بودن رویدادهای مربوط به آینده و بودجه های ناکافی نادیده گرفتهمیشود . در شیوه های راهبردی نیز به آینده تنها به عنوان مقصدی هنجارین نگریسته می شود . با هدف تجهیزبرنامه ریزی برای عمل در محیط های پیچیده و شرایط مقطعیت، انگاشت» آینده نگاری راهبردی «پیشبینی آینده های بدیل و تصویرسازی برآینده ای چندگانه ممکن را با نیت گسترش ادراک تصمیم گیرندگاناز چالش های آتی در دستور کار خود قرار داده است . بر این اساس در مقاله پی شرو، نخست به شیوهمطالعات اسنادی نسبت به تشخیص عرصه های متعدد از مفاهیم همپو ش مرتبط اقدام و سپس با مروررهیافت های متعدد آینده نگاری به پیشنهاد نحوه تلفیق آن در برنامه ریزی راهبردی، با استفاده از روشتحلیل اثرات تقاطع و نرم افزار سناریوویزارد در منطقه ۱۳ مشهد پرداخته شده است . وجود عدد مقطعیتهای فراوان خارج از سیستم برنامه ریزی توسعه فضایی، ناشی از وابستگی نهادی، عملکردی - کالبدیمنطقه به مشهد خردمایه انتخاب موردپژوه ی را تشکیل می دهد . بر اساس نتایج و در راستای خلق گزینههای مختلف تصمیم گیری، سازگارترین سناریو تداوم روندهای فعلی (سناریوی روند) به دست آمد اینمعضل به عارضه منفی پراکندگی شهری منجر شده و منشا بسیاری از مشکلات در کشورهای در حالتوسعه شده است، بنابراین بررسی الگوی گسترش شهرها یکی از مسایلی است که میتواند استراتژی هایتوسعه را در افق دوردست جهت توانمندسازی مدیریت شهری فراهم سازد . هدف از این پژوهش تعیینالگوی گسترش فضایی منطقه ۱۳ شهر مشهد طی سا لهای ۱۳۸۴-۸۹ و ارایه راهکارهایی به منظو ردستیابی به الگوی بهینه و پایدار رشد شهری است . روش پژوهش توصیفی- تحلیلی، به صورت مطالعاتاسناد ی کتابخانه ای، برداش تهای میدانی با در نظر گرفتن شاخص های مساحت، جمعیت و تراکم کلیمسکونی و بهر هگیری از مد لهای آنتروپی شانون و هلدرن به عنوان روش هایی کاربردی برای تحلیلسیستماتیک الگوهای رشد شهری است . نتایج پژوهش براساس مطالعات صورت گرفته نشان می دهد کهمنطقه مورد مطالعه طی سال های اخیر به صورت پراکنده رشد کرده و منجر به عارضه منفی پراکندگیشهری شده است، بر این اساس می توان از الگوی گسترش متمرکز درون بافتی (فشرده و عمودی) و درعین حال تغییر کاربری زمین های متعلق به پادگان نیروی هوایی و مهمات سازی بهره گرفت تا توسعهکالبدی منطقه روند معقولانه تری را طی کند.

کلیدواژه ها:

توسعه فضایی ، آینده نگری ، مشهد ، فضا