تاثیر تغییر اقلیم بر سلامت درختان بلوط ایرانیQuercus brantiiLindlدر جنگل های مله سیاه ایلام

زوال گسترده ناشی از وقوع تغییرات اقلیمی و خشک سالی در جنگل های بلوط زاگرس تاثیر زیادی بر سلامت درختان گذاشته است. افزایش خشکیدگی های تاجی درختان، کاهش تراکم توده، تغییر فراوانی گونه های درختی بسته به میزان حساسیت آنها به تنش خشکی، تغییر در ترکیب گونه ای و کاهش انبوهی تاج پوشش جنگل از اثرات زوال ناشی از تغییرات اقلیمی بر جنگل است. در این راستا پژوهش پیشرو با هدف ارزیابی خشکیدگی درختان بلوط ایرانی در جنگلهای مله سیاه در نیمه شمالی استان ایلام انجام شد. دو سایت تحقیقاتی با سطح شناور از توده های جنگلی دچار خشکیدگی در دامنه های شمالی و جنوبی کوه مله سیاه انتخاب شد. در هر سایت تعداد ۱۰۰ درخت برای بررسی مشخص گردید. وضعیت کیفی و سلامت تاجی تمام درختان شامل درصد خشکیدگی تاجی و تعداد درختان خشکیده در انتهای فصل تابستان ارزیابی و یادداشت شد. برای ارزیابی وضعیت کیفی و سلامت تاجی درختان چهار طبقه خشکیدگی تاجی شامل طبقه اول: درختان سالم، طبقه دوم: درختان سرخشکیده، طبقه سوم: خشکیدگی تاجی کمتر از ۵۰ درصد، طبقه چهارم: خشکیدگی تاجی بیش از ۵۰ درصد در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که در سایت شمالی ۲۴ درصد از درختان سالم مانده بودند. شش درصد از درختان دچار مرگ شده بودند و مابقی ۷۰ درصد دچار خشکیدگی تاجی با شدت های مختلف از ضعیف تا شدید شده بودند. در سایت جنوبی ۲۹ درصد از درختان سالم باقیمانده بودند. ۱۷ درصد از درختان دچار مرگ شده بودند و مابقی درختان ۵۴ درصد دچار خشکیدگی تاجی با شدت های مختلف از ضعیف تا شدید شده بودند. با توجه به درصد بالای خشکیدگی تاجی و زوال درختی در جنگل های بلوط مله سیاه نتیجه گیری شد که تغییرات اقلیمی تاثیر معنیدار بر سلامت کمی و کیفی جنگل های مورد مطالعه داشته است.

کلیدواژه ها:

جنگل بلوط ، خشکسالی ، زوال درختی ، خشکیدگی تاجی ، ایلام.