شناسایی آسیب یخزدگی میوه پرتقال رقم تامسون با استفاده از روشهای طیف سنجی تبدیل فوریه-فروسرخ و تصویربرداری فراطیفی

یخزدگی از جمله آسیبهای بسیار جدی برای میوه پرتقال محسوب میشود که طعم و کیفیت محصول را شدیدا تحت تاثیر قرار میدهد. تغییر طعم محصول حتی در فرآیندهای آبمیوهگیری میتواند سبب کاهش طعم آبمیوه تولیدی شود. تشخیص این آسیب در هنگام ورود به بازار، از نظر تازهخوری و فرآوری میتواند نقش بسیار مهمی در بازارپسندی محصول داشته باشد. در این پژوهش، روش طیفسنجی تبدیل فوریه-فروسرخ (FT-IR) و تصویربرداری فراطیفی برای تشخیص یخزدگی محصول پرتقال (رقم تامسون) مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بررسی روش FT-IR ابتدا طیف FT-IR مربوط به پوست ۲۰ نمونه پرتقال سالم و یخزده اخذ شد. در روش تصویربرداری فراطیفی از ۱۸ نمونه پرتقال سالم و یخزده تصاویر طیفی اخذ شد. بهمنظور تفکیک پرتقال های سالم از یخ زده بر پایه دادههای هر دو روش پس از اعمال روشهای مختلف پیشپردازش، طبقهبندی به روش آنالیز تفکیک خطی (LDA) انجام شد. یافتههای این پژوهش، نشان داد که پساز یخزدگی پیکهای موجود در طیف FT-IR، در نواحی cm-۱ ۴۰۰ تا تقریبا cm-۱ ۱۵۰۰ دچار تغییر اساسی شدند و شدت این پیکها شدیدا کاهش یافت. همچنین با اعمال روش های پیش پردازش فیلتر میانه و توزیع نرمال استاندارد (MF+SNV) روی دادههای طیفسنجی FT-IR میتوان با صحت بالا (۱۰۰درصد آموزش و ۹۲ درصد ارزیابی) یخزدگی و عدم یخزدگی میوه پرتقال را تشخیص داد. نتایج حاصل از روش تصویربرداری فراطیفی نشان داد که با اعمال روش پیش پردازش از نوع هموارسازی میتوان با صحت خوب (۶۷/۹۱ درصد آموزش و ۷۵ درصد ارزیابی) یخزدگی و عدم یخزدگی میوه پرتقال را تشخیص داد. بهطورکلی روش طیفسنجی FT-IR دارای دقت بیشتری است و میتواند در بررسی نمونههایی از پوست میوه پرتقال قادر به تشخیص یخزدگی و عدم یخزدگی باشد. با این حال، اگر عدم تخریب نمونه مد نظر باشد، استفاده از روش تصویربرداری فراطیفی برای تشخیص یخ زدگی پرتقال پیشنهاد می شود.

کلیدواژه ها:

آنالیز تفکیک خطی ، پرتقال ، تبدیل فوریه-فروسرخ ، تصویربرداری فراطیفی ، طیف سنجی ، یخ زدگی