تحلیل شخصیت وافکار واندیشه های ابوالعتاهیه

ابوالعتاهیه یکی از شاعران برجسته ی عصر عباسی است . در ابتدا به صورت سلیقه ای شعر می گفت و به عنوان صنعت و فن به آن نمی نگریست و دلیل آن هم ، این که عروض را بالکل نمی دانست و خود اذعان می کرد که اگر بخواهم همه ی کلامم را به شعر درآورم از عهدهی آن بر می آیم .ممدوحان وی عبارتند از مهدی ، هادی ، رشید، یزید بن مزید الشیبانی و... نیکوترین مدایح ابوالعتاهیه در مورد مهدی و رشید است . بیشتر مدایح وی به قصد تکسب و جمع آوری مال و ثروت دنیوی بوده، کاری که بیشتر شعرای عصر عباسی می کردهاند.ابوالعتاهیه در قصایدش چندان به اصول شعر قدیم پایبند نیست ؛ یعنی بر خلاف شاعران گذشته که معمولا کلام خود را با وصف اطلال و صحرا و بیابان شروع می کردند، او مطابق با فرهنگ و مفاهیم عصر عباسی شعر می گوید و غالبا به اسلوب قدیم متمسک نمی شودابوالعتاهیه بعد از چندی که خلفای عباسی را مدح کرد، از ستایش آن ها دست کشید و به زهد گرایید.گفته شده سبب ترک مدح و غزل ابوالعتاهیه این بوده که وی عاشق جاریه ای از جواری مهدی شده و مهدی هم قول داده به وی ببخشد ولی بعدا منصرف شده و به او نبخشیده است . همین امر باعث شده که مدح و غزل را رها کند و به زهد بگراید.وی در برهه ای از زندگی اش که به زهد گرایید و از سرودن شعر مدحی دست کشید، به زندان رشید گرفتار شد. در طی این مدت رشید بارها از او خواست که مدحش کند ولی شاعر امتناع می کرد. رشید آزادی شاعر را منوط به مدح خود کرده بود.بعضی ها او را به مانوی گری متهم می سازند و برخی ها هم معتقدند پیرو شیعه زیدیه ب تریه بوده است . به هر حال ارتباط او با مانویین سبب شده که از آداب و حکم فارسی اطلاع زیادی کسب کند و بسیاری از این سخنان حکمت آمیز به شعر وی راه پیدا کرده است .

کلیدواژه ها:

ابوالعتاهیه ، زهد وپارسایی ، مدح وستایش ، مانوی گری ،