اثر کاربرد زغال زیستی و سرکه چوب بر برخی ویژگی های فیزیکی خاک زیر کشت ذرت علوفه ای

برای حفظ کارایی خاک و دستیابی به کشاورزی پایدار استفاده از مواد آلی و اصلاح کننده های خاک ضروری است . هدف از این پژوهش ، مطالعه تاثیر کاربرد زغال زیستی و سرکه چوب بر برخی ویژگی های فیزیکی خاک زیر کشت ذرت علوفه ای بود. بدین منظور پژوهشی در شرایط گلخانه ای در دانشگاه شهرکرد اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل ، در قالب طرح کاملا تصادفی شامل ۳۰ تیمار در سه تکرار اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی شامل سرکه چوب در شش مقدار صفر (W۰)،۰۲/۰(W۱)،۰۴/۰ (W۲)، ۱/۰ (W۳)، ۲/۰ (W۴) و ۴/۰ (W۵) گرم در کیلوگرم (فاکتور اول) و ماده اصلاحی شامل ماده خام (چوب درختان انار و آلو) در دو سطح ۱ (B۰۱) و ۲ (B۰۲) درصد جرمی و زغال زیستی در دو سطح ۱ (B۱)و ۲ (B۲) درصد جرمی (فاکتور دوم) بود. مقاومت فروروی خاک بر روی نمونه های دست نخورده در مکش های ۰، ۱۰، ۵۰، ۱۰۰، ۵۰۰، ۱۰۰۰ و ۱۵۰۰ کیلوپاسکال بوسیله دستگاه فروسنج و جرم مخصوص ظاهری خاک به روش سیلندر اندازهگیری شد. نتایج نشان داد اثر اصلی کاربرد سرکه چوب و ماده اصلاحی (شامل ماده خام (چوب درختان انار و آلو) و زغال زیستی ) و اثر متقابل کاربرد سرکه چوب و ماده اصلاحی (ماده خام و سرکه چوب) بر جرم مخصوص ظاهری خاک و مقاومت فروروی خاک در مکش های ۰ ، ۱۰، ،۵۰، ۱۰۰ و ۵۰۰ کیلوپاسکال در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. به طوری که کاربرد سرکه چوب و ماده اصلاحی باعث کاهش جرم مخصوص ظاهری خاک و مقاومت فروروی خاک شد. به نحوی که در مکش های ۰، ۱۰، ،۵۰، ۱۰۰ و ۵۰۰ کیلوپاسکال بیشترین کاهش مقاومت فروروی مربوط به تیمار )W۵B۲تیمار کاربرد همزمان ۴/۰ گرم در کیلوگرم سرکه چوب و ۲ درصد جرمی زغال زیستی ) بود که به ترتیب مقاومت فروروی خاک ۷۰/۸۱ ، ۸۹/۸۲ ، ۸۹/۸۶، ۶۵/۷۸ و ۵۹/۶۵ درصد در مقایسه با شاهد کاهش یافت . ولی تاثیر کاربرد توام سرکه چوب و بیوچار بر میزان آبگریزی خاک معنی دار نبود.نتیجه گیری : سرکه چوب و زغال زیستی دارای کربن آلی بالایی هستند. که به دلیل نقش مواد آلی در افزایش پایداری خاکدانه ها و ایجاد خاکدانه های بزرگتر و افزایش میانگین وزنی قطر خاکدانه ها در اثر افزایش نیروی چسبندگی بین خاکدانه ها توسط ترکیبات موجود است . بنابراین ، زغال زیستی و سرکه چوب از طریق افزایش کربن آلی خاک و کاهش جرم مخصوص ظاهری خاک باعث کاهش مقاومت فروروی خاک شدند.

کلیدواژه ها:

جرم مخصوص ظاهری ، زغال زیستی ، سرکه چوب ، مقاومت فروروی خاک