شهود درونی ، رهیافتی از ذهنیت تا عینیت در فضای عبادی

معماری به عنوان نقطه تلاقی علم و هنر، با هدف ارتقای کیفیت مکان، امروزه به صورتی گسترده دست به گریبان نظریات مقوله های درهم تنیده نشانه شناختی شده است . یکی از راههای شناخت سنت ها و باورها در هر قوم و یا ملیت ، مطالعه نمادها در هنرها به صورت تزئینی و نمادین است ؛ زیرا عناصر به کار رفته در این هنرها به صورت مکتوب و یا منقوش، سرشار از مفاهیمی هستند که لازمه درک آن، تلاش برای مطالعه و تسلط بر محتوای عناصر یاد شده است . پدیدارشناسی به عنوان رویکردی موثر برای شناخت و ارتقای کیفیت مکانها و فضاهای مصنوع از سوی شماری از معماران و نظریه -پردازان معماری در دهه های پایانی قرن بیستم به کار گرفته شد. یوهانی پالاسما، استیون هال، آنتونیو پرز گومز و موریس مرلوپونتی در مقام نظریه پردازان برجسته معاصر در حوزه پدیدارشناسی معماری شناخته می شوند و در سالهای اخیر کتابها و مقالات متعددی از ایشان منتشر شده است . با وجود استقبال بسیار مخاطبان از انتشار شمار زیادی از این نوشته ها به زبان فارسی ، تاکنون نظریات این نظریه پردازان چندان مورد مطالعه دقیق ، تجزیه و تحلیل و ارزیابی مناسب قرار نگرفته است . افزون بر آن درباره دیدگاه این افراد تامل دقیقی صورت نیافته و سرچشمه های فلسفی پدیدارشناسی در نظریات آنها همچنان در ابهام باقی مانده است . بنابراین در این مطالعه شهود درونی ، رهیافتی از ذهنیت تا عینیت در فضای عبادی از دیدگاه این نظریه پردازان مورد بررسی قرار گرفت . نتایج نشان داد حس مکان و روح مکان از مولفه های اساسی در هویت مکانی به شمار می روند و روش پدیدارشناسی این قابلیت را دارد که محیط هایی واجد معنا و دارای حس روح مکان را خلق نماید. مفهوم فضا از دیدگاه پدیدارشناسانه بدین گونه است که ؛ محیط اطراف انسان توسط پدیدههای فراوانی تحت عنوان واقعیت اشغال شده است و انسان تنها بخشی از این واقعیت ها را درک می کند و به این واقعیت های قابل درک عینیت می گویند.

کلیدواژه ها:

پدیدارشناسی ، شهود ، پدیدارشناسی معماری ، ادراک فضا ، ادراک معماری .