بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر تراز آب زیرزمینی حوضه آبریز تسوج به روش ریز مقیاس نمایی آماری

تغییر اقلیم باعث تغییر دما، میزان تبخیر و تعرق، رطوبت خاک، سرعت باد و نیز تغییرات زمانی و مکانی بارش می گردد. خود این عوامل منجر به تغییر سایر پارامترهای هیدرولوژیکی از جمله تراز آب زیرزمینی خواهند شد. در این مطالعه با توجه به نقش مهم پارامترهای اقلیمی در مدیریت منابع آب، به منظور پیش بینی پارامتر های اقلیمی از مدل HADCM۳ و سناریوهایA۱B B۱،A۲  استفاده شد. جهت ریز مقیاس نمایی آماری داده های مدل گردش عمومی جو، از مدل LARS-WG که یکی از مشهورترین مدل های مولد داده های تصادفی وضع هوا می باشد استفاده شد. همچنین پیش بینی تغییرات سطح آب زیرزمینی حوضه آبریز تسوج برای دهه ۲۰۲۲-۲۰۱۳ با الگوی سری های زمانی در نرم افزار R انجام شد. نتایج نشان دهنده کاهش بارش و افزایش دمای بالاتر در سناریوی A۲ نسبت به دو سناریوی دیگر می باشد. تغییرات دمایی و بارشی در سناریوهای A۱B و B۱ مشابه هم می باشند. در هر سه سناریو بیشترین افزایش دما و بالاترین درصد کاهش بارش در ماههای ژوئن، ژوئیه، اوت و سپتامبر اتفاق خواهد افتاد که همزمان با اوج مصرف آبهای زیرزمینی به منظور شرب، کشاورزی و نیازهای زیست محیطی می باشد. همچنین بررسی همبستگی متقاطع نشان دهنده تاثیر بارش بر تراز آب زیرزمینی با تاخیر زمانی ۲ ماهه می باشد. با توجه به تغییر اقلیم و با فرض ادامه یافتن شرایط موجود بهره برداری از آب زیرزمینی در حوضه آبریز تسوج، میانگین افت تجمعی سطح آب زیرزمینی در سال دهم پیش بینی (۱۴۰۱) نسبت به سال پایه (۱۳۸۱) ۸۵/۷ متر خواهد بود. این پیش بینی هشداری جدی برای مدیریت آب در این منطقه بوده تا از بروز فاجعه انسانی و زیست محیطی جلوگیری شود.

کلیدواژه ها:

تغییر اقلیم ، ریزمقیاس نمایی ، پیش بینی ، همبستگی متقاطع ، حوضه آبریز تسوج