ارزیابی کیفی، کمی و اقتصادی تناسب اراضی برای گندم، جو، ذرت و آفتابگردان در بخشی از دشت خوی

مطالعات تناسب اراضی با بررسی جنبه­های فیزیکی، اجتماعی و اقتصادی اراضی، استفاده بهینه و پایدار از اراضی را ممکن می­سازد. هدف از این مطالعه تعیین تناسب کیفی، کمی و اقتصادی بخشی از اراضی دشت خوی در استان آذربایجان­غربی برای محصولات مهم منطقه شامل گندم، جو، ذرت و آفتابگردان می­باشد. مبنای ارزیابی کیفی، تطابق مشخصات اقلیمی، توپوگرافی و ویژگی­های خاک منطقه با نیازهای رویشی هر یک از محصولات با استفاده از جداول سایس در روش پارامتریک ریشه دوم بود و مبنای ارزیابی کمی، عملکرد در واحد سطح و پتانسیل تولید و تحلیل اقتصادی، سود ناخالص در واحد سطح در نظر گرفته شد. نتایج ارزیابی کیفی نشان داد که عمده واحدهای اراضی برای گندم و جو دارای کلاس خیلی مناسب (S۱) و نسبتا مناسب (S۲) بوده و برای ذرت و آفتابگردان عمده واحدهای اراضی دارای کلاس نسبتا مناسب (S۲) و تناسب بحرانی (S۳) هستند و مهمترین عوامل محدودیت در منطقه شوری و قلیائیت، آهک و اسیدیته می­باشند. بر اساس نتایج ارزیابی کمی، عمده واحدهای اراضی برای گندم و جو دارای کلاس خیلی مناسب (S۱) و برای ذرت و آفتابگردان دارای کلاس نسبتا مناسب (S۲) بودند. مقایسه کلاس­های کمی و کیفی نشان داد که کلاس­های کمی تمامی محصولات مورد مطالعه در سطح برابر یا بالاتری نسبت به کلاس­های کیفی قرار داشته که بیانگر سطح بالای مدیریت و شرایط اقلیمی مناسب در منطقه مورد مطالعه است. همچنین نتایج ارزیابی اقتصادی نشان داد که در همه واحدهای اراضی آفتابگردان نسبت به سایر محصولات از سودآوری بیشتری برخوردار است.

کلیدواژه ها:

تناسب اراضی ، خوی ، روش پارامتریک ، واحد اراضی