مدل سازی واکنش کلزا به شوری طی دوره رشد رویشی

سال انتشار: 1386
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 211

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ARIDSE-8-4_007

تاریخ نمایه سازی: 11 دی 1401

چکیده مقاله:

واکنش کلزا به تنش شوری طی فصل رشد، دائما تغییر می کند.  اغلب گیاهان از جمله کلزا در مرحله پیش از سبزشدن (جوانه­زنی) به تنش شوری مقاوم هستند، ولی در مرحله گیاهچه و اوایل رشد، به شوری حساس می­شوند و با افزایش سن، مقاومت آنها نیز افزایش می یابد.  دوره رشد رویشی، حیاتی ترین بخش زندگی گیاه است زیرا بقای گیاه در این دوره بر عملکرد تاثیر می­گذارد.  درباره اثر شوری بر گیاهان مختلف پژوهش­های فراوان شده اما نتایج حاصل عموما به صورت کمی بیان نشده اند.  اندک پژوهش­هایی هم که به صورت کمی ارائه شده اند بر مبنای "میانگین شوری" ناحیه رشد ریشه، آنهم طی "کل فصل رشد" بوده­اند.  هدف از این پژوهش، کمی کردن واکنش گیاهان به شوری طی مراحل مختلف رشد، به صورت مدل­های کاربردی است.  به این منظور کلزا برگزیده شد که از گیاهان مهم زراعی است و ارزش اقتصادی زیادی دارد.  کلزا در دوره رشد رویشی خود سه مرحله فنولوژیک: گیاهچه، روزت، و ساقه­رفتن دارد.  برای بررسی اثر شوری در مراحل رشد رویشی، آزمایشی شامل یک تیمار غیر شور (آب معمولی با شوری۶/۰ دسی­زیمنس) و ۸ تیمار با شوری­های ۳، ۵، ۷، ۹، ۱۱، ۱۳، ۱۵، و ۱۷ دسی­زیمنس بر متر اجرا شد.  از آب شور طبیعی دریاچه حوض سلطان قم استفاده شد.  خاک محل آزمایش "لوم شنی" بود.  دلیل انتخاب آب و خاک شور طبیعی، به حداقل رساندن انحراف از شرایط طبیعی است که گیاه در آن رشد می کند.  بوته­های کلزا پیش از رسیدن به ابتدای هر یک از مراحل رشد رویشی با آب غیر شور آبیاری و پس از آن با تیمارهای شوری مربوطه آبیاری شدند.  به منظور کمی کردن اثر شوری در هر یک از مراحل رشد، تعداد نسبی گیاهچه و مقادیر تعرق نسبی () در شوری­های مختلف خاک، با استفاده از مدل­های مس و هافمن، ون گنوختن و هافمن، دیرکسن و همکاران، و همایی و همکاران برآورد و پارامترهای مورد نظر به دست آمد.  مدل­ها با استفاده از آماره های خطای بیشینه (ME)، ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE)، ضریب تبیین (CD)، کارایی مدل (EF)، و ضریب خطای تجمعی (CRM) مقایسه شدند.  آماره­های مربوط به برازش مدل­های مختلف بر مقادیر اندازه گیری­شده، طی مرحله گیاهچه نشان داد که مدل خطی مس و هافمن نسبت به سایر مدل­ها مناسب­تر است اما برای مرحله روزت و ساقه رفتن، مدل همایی و همکاران، توانست نسبت به سایر مدل­ها برآوردی بهتر ارائه دهد.

نویسندگان

وحیدرضا جلالی

دانشجوی سابق کارشناسی ارشد

مهدی همایی

دانشیار دانشگاه تربیت مدرس

سیدخلاق میرنیا

دانشیار دانشگاه تربیت مدرس

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Azizi, M., Soltani, A. and Khavari Khorasani, S. ۱۹۹۹. Canola; ...
  • Chartzoulakis, K. and Klapaki, G. ۲۰۰۰. Response of two greenhouse ...
  • De Wit, C. T. ۱۹۵۸. Transpiration and Crop Yields. Verslagen ...
  • Dirksen, C. and Augustijn, D. C. ۱۹۸۸. Root Water Uptake ...
  • Dirksen, C., Kool, J. B., Koorevaar, P. and van Genuchetn, ...
  • Feddes, R. A., Kowalik, P. and Zarandy, H. ۱۹۷۸. Simulation ...
  • Francois L. E. ۱۹۹۴. Growth, seed yield, and oil content ...
  • Francois, L. E. and Bernstein, L. ۱۹۶۴. Salt tolerance of ...
  • Hamdy, A., Sardo, V. and Farrag Ghanem, K. A. ۲۰۰۵. ...
  • Homaee, M. ۲۰۰۲. Plant response to salinity. Iranian National Committee ...
  • Homaee, M. and Feddes, R. A. ۱۹۹۹. Water Uptake Under ...
  • Homaee, M. and Feddes, R. A. ۲۰۰۱. Quantification of Water ...
  • Homaee, M. and Feddes, R. A. ۲۰۰۲. Modeling the sink ...
  • Homaee, M., Dirksen, C. and Feddes, R. A. ۲۰۰۲a. Simulation ...
  • Homaee, M., Feddes, R. A. and Dirksen, C. ۲۰۰۲b. Simulation ...
  • Homaee, M., Feddes, R. A. and Dirksen, C. ۲۰۰۲c. Simulation ...
  • Homaee, M., Feddes, R. A. and Dirksen, C. ۲۰۰۲d. A ...
  • Kaddah, M. T. and Ghowail, S. I. ۱۹۶۴. Salinity effects ...
  • Keshta, M. M., Hammad, M. and Sorour, W. A. I. ...
  • Kingsbury, R. W., Epstein, E. and Pearcy, R. W. ۱۹۸۴. ...
  • Lutts, S., Kinet, J. M. and Bouharmont, J. ۱۹۹۵. Change ...
  • Maas, E. V. and Hoffman, G. J., ۱۹۷۷. Crop salt ...
  • Maas,E. V. Poss J. A. ۱۹۸۹. Salt sensitivity of cowpea ...
  • Richards, L. A. ۱۹۳۱. Capillary conduction of liquids in porous ...
  • Saadat, S. ۲۰۰۶. Modeling plants response to salinity under different ...
  • Szaboles, I. ۱۹۹۴. Soils and Salinization. In: Pessarakli, M. (Ed.). ...
  • van Genuchten, M. Th. and Hoffman, G. J. ۱۹۸۴. Analysis ...
  • Wilson, C., Lesch, S. M. and Grieve, C. M. ۱۹۹۹. ...
  • Zeynali, A., Soltani, A. and Galeshi, S. ۲۰۰۲. Canola germination ...
  • نمایش کامل مراجع