شناسایی مهمترین عوامل پیش بینی کننده در تهیه نقشه حساسیت پذیری زمین لغزش با استفاده از مدل بیشینه آنتروپی

ناپایداری­ های دامنه و زمین­ لغزش­ ها از مخاطرات مهمی برای فعالیت­ های  انسانی هستند که اغلب سبب از دست رفتن منابع اقتصادی، خسارات به اموال و تاسیسات می­شوند. این مخاطرات در شیب­ های طبیعی و یا شیب­ هایی که به دست انسان تغییر یافته­ اند، اتفاق می­ افتد. در پژوهش حاضر، به­ منظور مدل سازی و تهیه نقشه حساسیت ­پذیری خطر زمین لغزش حوزه آبخیز گرگان رود از مدل بیشینه آنتروپی که یکی از مدل­ های پیشرفته داده ­کاوی است، استفاده شده است. در مرحله اول نقشه پراکنش زمین لغزش ­های منطقه شامل ۳۵۱ نقطه لغزشی بود تهیه شد. برای مدل­ سازی بیشینه آنتروپی ۱۸ متغیر مستقل به ­عنوان عوامل پیش ­بینی کننده شامل مدل رقومی ارتفاعی، درصد شیب، جهت شیب، بارندگی، فاصله از گسل، فاصله از شبکه زهکشی، فاصله از جاده، کاربری اراضی، تراکم زهکشی، سازند سنگ شناسی، بافت خاک، انحنای طرح، انحنای پروفیل، شاخص رطوبت توپوگرافی، عامل طول شیب، شاخص توان جریان، موقعیت شیب نسبی و شاخص زبری سطح شناسایی و به مدل معرفی شد. سه سری متفاوت از نقاط وقوع زمین­لغزش (S۱, S۲, S۳) شامل ۷۰ درصد برای آموزش مدل و ۳۰ درصد برای اعتبارسنجی به صورت تصادفی آماده شد تا قوت یا استحکام مدل مورد ارزیابی قرار بگیرد. دقت مدل بر اساس شاخص ROC مورد ارزیابی قرار گرفت و مدل بیشینه آنتروپی دقت پیش بینی عالی (بالای ۸۰ درصد) از خود نشان داد. همچنین، در این پژوهش درجه اهمیت متغیر­ها به ­وسیله مدل مورد بررسی قرار گرفت و عوامل مدل رقومی ارتفاعی (۳۲.۴ درصد اهمیت)، سنگ ­شناسی (۲۲.۹ درصد اهمیت) و فاصله از گسل (۱۴.۸ درصد اهمیت) به ­ترتیب به­ عنوان مهمترین عوامل پیش ­بینی­ کننده در این منطقه شناسایی شدند.

کلیدواژه ها:

حوزه آبخیز گرگان رود ، شاخص ROC ، مدل داده کاوی ، ناپایداری ، robustness