ارزیابی مقاومت ژنوتیپ های مختلف گندم نان انتخابی از کلکسیون بخش تحقیقات غلات موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر نسبت به بیماری بلایت فوزاریومی سنبله در شرایط مزرعه
محل انتشار: فصلنامه گیاه پزشکی کاربردی، دوره: 6، شماره: 1
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 194
فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_PLNTI-6-1_004
تاریخ نمایه سازی: 26 تیر 1401
چکیده مقاله:
در این تحقیق، ۲۲۴ ژنوتیپ گندم انتخابی از بین ۱۷۰۰ ژنوتیپ موجود در کلکسیون بخش تحقیقات غلات موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج که خصوصیات زراعی نسبتا مناسبی داشتند، جهت ارزیابی مقاومت آنها نسبت به بیماری های بلایت فوزاریومی سنبله، زنگ قهوهای و سفیدک پودری در شرایط مزرعهای واقع در استان گلستان مورد بررسی قرار گرفتند. پس از آمادهسازی زمین، بذر هر ژنوتیپ در یک خط به طول ۵/۱ متر بر روی یک پشته زیر سیستم مهپاش کشت شد. سنبلهها در مرحله ۵۰ درصد گلدهی (مرحله ۶۵ از جدول زادوکس) با سوسپانسیون اسپور جدایه قارچهای عامل بلایت فوزاریوم سنبله منطقه (Fusarium graminearum، F. culmorum) طی دو مرحله به فاصله ۳ روز از هم مایهزنی شدند. برای ارزیابی مقاومت ژنوتیپها نسبت به بیماری زنگ قهوهای، در مرحله ساقه رفتن ژنوتیپها (مرحله ۳۵ از جدول زادوکس)، با مخلوط اسپور بیمارگر اسپورپاشی شدند. ژنوتیپها نسبت به سفیدک پودری، با آلودگی طبیعی منطقه ارزیابی شدند. یادداشتبرداری از واکنش ژنوتیپها نسبت به بیماریهای فوقالذکر، با استفاده از روش استاندارد ارزیابی برای هر بیماری انجام شد. نتایج نشان داد ۶۰ درصد ژنوتیپها از نظر درصد ظهور بیماری فوزاریوم سنبله واکنش نیمهحساس و ۳۰ درصد حساسیت نشان دادند و بقیه در گروه نیمهمقاوم و مقاوم بودند، اما از نظر شدت بیماری، ۳۰ درصد آنها واکنش نیمهحساس، ۳۷ درصد حساس و بقیه در گروه مقاوم و نیمهمقاوم جای گرفتند. اما در گروهبندی ژنوتیپها از نظر شاخص بیماری مشخص شد که، ۲۰ درصد ژنوتیپهای مورد بررسی در گروه نیمهحساس، ۲۲ درصد حساس، ۳۴ درصد نیمهمقاوم و ۲۴ درصد مقاومت نسبی مطلوب نشان دادند. نتایج واکنش ژنوتیپهای مورد بررسی نسبت به نژادهای موجود زنگ قهوهای منطقه نشان داد که، ۴۳ درصد آنها مقاوم، ۴۷ درصد حساس و ۱۰ درصد بقیه در گروه نیمهمقاوم و نیمهحساس قرار گرفتند.۱۷ درصد ژنوتیپهای مورد بررسی نسبت به سفیدک پودری گندم واکنش مقاومت، ۲۵ درصد نیمهمقاوم، ۲۷ درصد نیمهحساس و ۳۱ درصد کاملا حساس بودند. بعد از تجزیه کل دادهها، ۲۰ ژنوتیپ که دارای مقاومت نسبی مطلوب به هر یک از بیماریهای مورد بررسی بودند، به عنوان منابع مقاومت و بررسی مولکولی ژنتیک مقاومت به واحد ژنتیک، بخش تحقیقات غلات موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر معرفی شدند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمد علی دهقان
اعضای هیئت علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر،کرج، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران
علی ملیحی پور
- اعضای هیئت علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر،کرج، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران
منوچهر خدارحمی
- اعضای هیئت علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر،کرج، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران