اثر آب زیر زمینی کم عمق و شور روی رشد و زیست توده برنج

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 315

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_WRA-32-4_002

تاریخ نمایه سازی: 31 خرداد 1401

چکیده مقاله:

مشکل شوری خاک در برخی از شالیزارهای نواحی حاشیه دریای خزر به دلیل همجواری با دریا و قرارگیری در مناطق کم ارتفاع با سطح ایستابی کم عمق و شور به چشم می خورد. همچنین، با توجه به اینکه برنج یکی از مهم ترین گیاهان راهبردی برای اقتصاد کشور و مردم این منطقه محسوب می شود، بررسی امکان تولید برنج در حضور سطح ایستابی کم عمق و شور امری ضروری است. این پژوهش در سال ۱۳۹۶ در مرکز تحقیقات آب و هواشناسی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج-دانشگاه تهران در یک مدل فیزیکی (لایسیمتر بزرگ) انجام گرفت. پژوهش حاضر در لایسیمتر فلزی عایق تحت دو تیمار اصلی با سطح ایستابی کم عمق و غیرشور (FSG) و در حضور سطح ایستابی کم عمق و شور (SSG) به انجام رسید. شوری آب آبیاری برابر dS/m ۹۴/۰برای هر دو تیمار بوده و شوری آب زیرزمینی کم عمق در عمق ۴۰ سانتی متری از سطح خاک برای تیمار SSGبه صورت تغذیه مصنوعی از پایین در dS/m۲۰ تنظیم گردید. نتایج پروفیل شوری خاک در تیمار SSGحاکی از اختلاط کم آب شور و شیرین در منطقه بینابینی (از زیر سخت لایه یعنی عمق ۳۰ تا ۴۰ سانتی متری از سطح خاک) و تاثیر ناچیز شوری بر منطقه ریشه بود. دلیل این امر وجود دائمی لایه آب در شالیزار و جریان رو به پایین آب می­باشد که می تواند از جریان رو به بالای آب شور و صعود مویینگی جلوگیری کند. این مساله باعث شد تا عملکرد برنج تحت تاثیر قرار نگیرد و دچار افت نشود. نتایج حاصل از مقایسه میانگین پارامترهای عملکرد نیز همین امر را تصدیق می کند و نشان می دهد که شوری آب زیرزمینی کم عمق بر پارامترهای سطح برگ (LAI)، طول ریشه (RL)، ارتفاع بوته (PL)، پایداری غشا (MSI) و کلروفیل (SPAD)، محتوای آب نسبی (RWC) و زیست توده (BIO) در دو تیمار اثر قابل توجهی نداشته و باعث شده که اختلاف ناچیزی بین پارامترهای عملکرد حاصل شود. اختلاف پارامترهای عملکرد تیمار شاهد نسبت به شوری، از حدود ۱% تا ۱۲ % بوده است. ضمن اینکه عملکرد دانه و بیولوژیک در تیمار SSG نسبت به FSG به­ترتیب ۲/۳% و ۵/۴ % کاهش یافته است. بنابراین با توجه به آبشویی قابل توجه خاک بعد از کشت، کاهش ناچیز محصول و تحلیل حرکت آب و املاح در خاک، می توان تولید برنج را در این نوع اراضی مدنظر قرار داد. همچنین با استفاده مفید و کارآمد از اراضی دارای مشکلات شوری آب زیرزمینی کم عمق می توان از فشار روی منابع آب و خاک متعارف کاست.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

مسعود پورغلام آمیجی

گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

عبدالمجید لیاقت

استاد گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران.

آرزو نازی قمشلو

گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.

مجتبی خوش روش

استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اسدی، ر.، رضایی، م. و امیری، ا. ۱۳۸۸. تاثیر سطوح ...
  • پلنگی، م.، پیرمرادیان، ن.، کریمی، و. و امیری لاریجانی، ب. ...
  • پوراحمدی، م.، هنرنژاد، ر. و اویسی، م. ۱۳۹۳. تاثیر شدت ...
  • ذاکری نیا، م.، فکوری دکاهی، ب. و ابراهیمی، س. س. ...
  • عباسی، ف. ۱۳۹۶. فیزیک خاک پیشرفته. انتشارات دانشگاه تهران، چاپ ...
  • عباسی، ف.، ناصری، ا.، سهراب، ف.، باغبانی، ج.، عباسی، ن. ...
  • علیزاده، ا. ۱۳۹۳. رابطه آب و خاک و گیاه. جلد ...
  • کریمی، ه. ۱۳۸۷. گیاهان زراعی. انتشارات دانشگاه تهران، چاپ ششم، ...
  • محمدی، ن.، باقی زاده، ا. و رجایی، پ. ۱۳۹۴. تاثیر ...
  • مهدوی، ف.، اسماعیلی، م. ع.، فلاح، ا. و پیردشتی، ه. ...
  • Allen, R. G., Pereira, L. S., Raes, D., & Smith, ...
  • Annual Report. ۲۰۱۶-۱۷. Agricultural Water Management for Sustainable Rural Development, ...
  • Carmelita, M., Wassmann, R., Hirano, T., Miyata, A., Hatano, R., ...
  • Chen, K. and Jiao, J. J. ۲۰۱۴. Modeling freshening time ...
  • Chu, G., Chen, T., Wang, Z., Yang, J. & Zhang, ...
  • Clermont-Dauphin, C., Suwannang, N., Grünberger, O., Hammecker, C. & Maeght, ...
  • FAO. ۲۰۰۸. Extend and causes of salt-affected soil in participating ...
  • FAO. ۲۰۱۱. Food and Agriculture Organization. Statistics: FAOSSGAT agriculture from ...
  • Iqbal, T. ۲۰۱۶. Rice straw amendment ameliorates harmful effect of ...
  • Lafitte, H.R., Ismail, A. and Bennett, J. ۲۰۰۴. Abiotic stress ...
  • Lampayan, R.M., Rejesus, R.M., Singleton, G.R. & Bouman B.A.M. ۲۰۱۵. ...
  • Ministry of Jehad-E-Agriculture., ۲۰۰۶. Agronomic and Horticultural Production. Jehad-E-Agriculture, Deputy ...
  • Ponnamperuma, F. N. ۱۹۷۲. The chemistry of submerged soils. Advances ...
  • Summer, M.E., ۲۰۰۰. Handbook of Soil Science. CRC Press, Boca ...
  • Wichelns, D. & Qadir, M. ۲۰۱۵. Achieving sustainable irrigation requires ...
  • Zarei, G., Homaee, M., Liaghat, A. M., & Hoorafar, A. ...
  • نمایش کامل مراجع