بررسی و مقایسه ضریب فرسایش پذیری بین شیاری خاک چهار منطقه از استان آذربایجان شرقی

یکی از اشکال فرسایش خاک فرسایش بین شیاری می باشد که نوعی از فرسایش ورقه ای محسوب می شود. با توجه به شرایط آب و هوایی، موقعیت جغرافیایی و پوشش گیاهی استان آذربایجان شرقی، خاکهای منطقه به صورت محسوسی در معرض فرسایش قرار گرفته اند. لذا مطالعه پدیده ی فرسایش به ویژه فرسایش بین شیاری در این استان ضروری به نظر می رسد. هدف از انجام این مطالعه بررسی میزان ضریب فرسایش پذیری بین شیاری در چهار منطقه استان آذربایجان شرقی شامل دشت تبریز، کلیبر، جلفا، بناب و مقایسه ی نتایج بدست آمده می باشد. بدین منظور نمونه‌های خاک هوا خشک از مناطق مذکور تهیه و با استفاده از دستگاه باران ساز مصنوعی شدت های مختلف باران بر خاک ها اعمال شد. سپس شدت تولید رواناب (σir) و شدت فرسایش بین شیاری خاک (Ei) اندازه گیری شد. فرسایش‌پذیری بین‌شیاری خاک (Ki) بر طبق مدل WEPP محاسبه شد. نتایج حاصل به وسیله ی نرم افزارSPSS تجزیه و با استفاده از آزمون های LSD و دانکن مقایسه شدند. نتایج نشان داد که مقدار Ki در منطقه کلیبر کمتر از سه منطقه ی دیگر بود و تفاوت معنی داری بینKi در سه منطقه ی دشت تبریز، جلفا، بناب با Ki در منطقه ی کلیبر وجود دارد. همچنسن مشخص شد عواملی نظیر میزان ماده ی آلی، رس، شن، EC، SAR ،PH بر مقدار Ki تاثیر دارند.

کلیدواژه ها:

آذربایجانشرقی ، فرسایش بین شیاری ، ضریب فرسایش پذیری