خوانش عوامل تاثیرگذار در خانه های سنتی اصفهان در دوره قاجارنمونه موردی: خانه وثیق انصاری

خانه های تاریخی عصر قاجار ازجمله آثار قابل توجه این دوره اند که به دلیل ارتباط نزدیک بازندگی روزمره ی مردم گویای ویژگی های خاص عصر خود هستند. این خانه ها نه تنها ازنظر پلان و فضاهای معماری دارای اهمیت هستند، بلکه به خاطر تزیینات و آرایه ها و ارزش های فرهنگی نیز بی همتا می باشند. بدین ترتیب، این مقاله باهدف شناخت معماری مسکونی و الگوهای طراحی وابسته به آن در خانه های قاجاری شهر اصفهان هست. روش تحقیق به گونه تحلیلی و توصیفی بوده و با روش کتابخانه ای و میدانی انجام شده، توجه ویژه ای به الگوهای طراحی و سازمان دهی فضایی صورت گرفته و با تجزیه، تحلیل و مقایسه ی آن ها، در ادامه دسته بندی از عوامل فرهنگی و الگوهای طراحی در خانه وثیق ارائه شده است. درواقع، همان طور که سازمان دهی فضایی جز جدایی ناپذیر معماری سنتی ایران محسوب می شوند، به گونه ای نشان گر نوع کاربرد فضاها، همچنین، نمایان گر تفکر غالب عصر خویش نیز می باشند. هنر قاجار با توجه به ضرورت زمان خویش، با عناصر غربی روبرو شده و از خود واکنشی نشان داده است. نتیجه ی این واکنش درزمینه ی الگوی طراحی معماری بدین صورت بوده که در بسیاری از موارد عناصر وارداتی توانسته اند با عناصر سنتی ترکیب هماهنگی ایجاد کنند. در خانه وثیق نیز با الگوهای فضایی مواجه شدیم که به خوبی بیان گر این موضوع هستند. البته ممکن است در برخی موارد وحدت عناصر کاملا برقرار نشده باشد، اما درمجموع می توان گفت: هنرمندان این دوره توانسته اند در ارائه اراهکار طراحی معماری این خانه باوجود ترکیب عناصر فرهنگ های مختلف، به وحدت کلی دست یابند.

کلیدواژه ها:

عوامل موثر طراحی ، خانه وثیق انصاری ، قاجار ، اصفهان.