بررسی مولفه های طراحی معماری مراکز آموزشی کودکان مبتلا به ناهنجاری اوتیسم

اوتیسم، اختلال رشدی است که در سه سال اول زندگی ظاهر می گردد. افراد اوتیستیک ۳ نوع علامت را نشان می-دهند: روابط اجتماعی ضعیف، مشکلاتی در ارتباط کلامی و غیرکلامی و نیز علایق و فعالیت های محدود. متاسفانه درمان قطعی برای این کودکان وجود ندارد. در سال ۲۰۲۰،بزرگ ترین سازمان تحقیقات اوتیسم در آمریکا اعلام کرد که از هر ۵۴ کودک متولد شده، ۱ نفر مبتلا به اوتیسم است؛این موضوع بر ضرورت طراحی فضاهایی متناسب با نیازهای این کودکان می افزاید. از مهم ترین عوامل تاثیرگذار در بروز رفتارهای افراد اوتیستیک محیط و عوامل محیطی می باشد. کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم به علت ناتوانی در پردازش اطلاعات دریافت شده از طریق احساساتشان، در درک محیط خود دچار مشکل هستند. کلیه متخصصان و درمانگران بر این قضیه تاکید دارند که مداخلات اولیه و فشرده در مکان های آموزشی برای حداقل ۲ سال در طی سال های پیش از دبستان،موجب رشد اغلب کودکان مبتلا به طیف اوتیسم شده است؛ البته اگر این تشخیص تا پیش از ۳ سالگی صورت گیرد. متدولوژی پژوهش حاضر برمبنای روش توصیفی-تحلیلی و نیز روش پیمایشی بوده است. حرفه معماری به دلیل ماهیت میان رشته ای خود از مباحث بسیاری بهره می برد. از آنجایی که اقلیت ها، اغلب از توجه کمتری برخوردار هستند، مسئولیت ایجاد محیطی شایسته افراد اوتیستیک علاوه بر روان شناسان، بر عهده معمارانی می باشد که بتوانند در زمینه محیطی جوابگوی آینده کودکان اوتیسمی باشند. آن چه به عنوان مولفه های طراحی معماری مراکز آموزشی برای افراد مبتلا به اوتیسم در این پژوهش حاصل شد به طور خلاصه عبارتند از: زون بندی فضاها، سلسله مراتب فضایی، استفاده از عوامل جداکننده مناسب، مسیریابی،جهت یابی و سیرکولاسیون شفاف، ایجاد اتاق های فرار، کنترل صدا با حذف صداهای مزاحم، استفاده از نور طبیعی و نور قابل کنترل مصنوعی که باعث خیرگی نشود و استفاده از رنگ های طبیعی خود مصالح مانند چوب

کلیدواژه ها:

مولفه های معماری ، کودک ، اختلالات طیف اوتیسم ، فضای آموزشی ، روان شناسی محیطی