تخمین تخلخل با استفاده از نشانگرهای لرزه ای در یکی از میادین هیدروکربنی جنوب غرب ایران

تخلخل یکی از شاخص­های مهم در ارزیابی ظرفیت ذخیره و تولید یک مخزن هیدروکربنی است. این ویژگی به طور مرسوم از طریق داده های مغزه و نگارهای چاه­پیمایی محاسبه می­شود. یکی از مهم­ترین محدودیت های این دو گروه از داده ها با وجود ارزشمندی فراوان، عدم گسترش و محدود بودن به محل چاه­ می­باشد. استفاده از داده های لرزه­ای با گسترش جانبی بالا، نقشی مهم و اساسی در تخمین شاخص­های پتروفیزیکی در فواصل بین­چاهی دارد. در این پژوهش، تخمین تخلخل نوترون با استفاده از نشانگرهای لرزه­ای بر روی سازند آسماری در میدان چشمه خوش (شمال اهواز) صورت گرفته است. ابتدا از طریق نگارهای صوتی و چگالی در محل هر چاه، لرزه نگاشت­ مصنوعی ایجاد و در مرحله بعد با داده­های لرزه­ای انطباق یافته و موجک میانگین مورد استفاده در وارون سازی با میزان تطابق% ۸۷.۴۷ با استفاده از دو چاه، استخراج گردید. سپس داده های لرزه ای سه بعدی از طریق فرآیند وارون­سازی به امپدانس صوتی تبدیل و به عنوان نشانگر خارجی در طی فرآیند تخمین، همراه نشانگرهای داخلی حاصل از داده های لرزه ای خام، مورد استفاده قرار گرفت. با استفاده از روش رگرسیون مرحله ای، ارتباط بین تخلخل و نشانگرهای لرزه ای مشخص و هشت نشانگر لرزه­ای شامل، مربع نتیجه وارون سازی، مشتق دامنه لحظه ای، انتگرال قدرمطلق دامنه، مشتق، فرکانس لحظه ای، فیلتر ۴۰/۳۵ - ۳۰/۲۵، کسینوس فاز لحظه ای و داده لرزه­ای خام به عنوان نشانگرهای لرزه ای بهینه مشخص گردیدند. در مرحله بعد به کمک دو روش رگرسیون خطی چند­ نشانگری (MLR) و شبکه عصبی احتمالی (PNN)، تخمین تخلخل انجام و مشخص شد که با توجه به نتایج اعتبارسنجی و میزان خطا، روش شبکه عصبی احتمالی کارایی بیش­تری را نشان می­دهد. در نهایت با توجه به تخلخل تخمین زده شده از طریق داده­های لرزه­ای، مشخص گردید که توالی های ماسه سنگی-کربناته  بخش پایینی نسبت به دولومیت ها و آهک های بخش بالایی سازند آسماری، عموما از نظر تخلخل شرایط مطلوب­تری را دارا بوده و این روند در داده های لاگ نوترون هم به آسانی قابل تشخیص می­باشد.

کلیدواژه ها:

سازند آسماری ، تخلخل ، نشانگرهای لرزه ای ، وارون سازی ، رگرسیون خطی چند نشانگری ، شبکه عصبی احتمالی