مقاله علمی – پژوهشی: ارزیابی آسیب پذیری گونه های ماهی عمده صید براساس پارامترهای جمعیتی در آبهای خلیج فارس و دریای عمان

اکوسیستم های دریایی در حال گرم تر شدن هستند و با کم تر شدن اکسیژن، در نهایت در معرض اسیدی شدن می باشند و نیز شواهد مشخصی مبنی بر اینکه فعالیت های صیادی، گونه های ماهی را در مقیاس منطقه ای و جهانی تهدید کرده است، وجود دارد.  به همین دلیل بررسی آسیب پذیری ذاتی[۱] گونه های عمده صید، اهمیت زیادی می یابد. شاخص های متعددی جهت طبقه بندی آسیب پذیری گونه ها وجود دارند و از مهم ترین آنها شاخص های بیولوژیک و اکولوژیک ماهیان می باشد. این تحقیق تلاش می کند که با بررسی پارامترهای جمعیتی گونه های ماهی عمده صید در آبهای جنوب ایران و چارچوب جهانی تغییر اقلیم[۲]، طبقه بندی آسیب پذیری آنها را انجام دهد. در این پژوهش با توجه شاخص آسیب پذیری که دارای مقادیر ۱۰۰-۰ می باشد، طبقه بندی بدین صورت می باشد: ماهیان با آسیب پذیری کم (ماهیان مید، گوازیم، کفشک پرلکه) دارای مقادیر ۲۵-۰، آسیب پذیری متوسط (ماهیان زمین کن هندی، کفشک زبان گاوی، کفشک تیزدندان، گربه ماهی خار نازک، زرده، سوکلا) با مقادیر ۵۰-۲۵، آسیب پذیری زیاد (گونه های هامور، شعری، گربه ماهی بزرگ، کوسه ماهی، یال اسبی، حلوا سفید، صبور، هوور، گیدر، کوتر) با میزان ۷۵-۵۰ و آسیب پذیری خیلی زیاد (میش ماهی معمولی، سفره ماهی، سوس ماهی) با مقدار ۱۰۰-۷۵ می باشد. بی شک این نوع طبقه بندی می تواند برای مدیران شیلاتی و مدیریت صیادی مفید باشد و آنها را جهت درک بهتر گونه ای و برنامه ریزی مناسب کمک نماید. در واقع، در این رویکرد شناخت و درک بهتری نسبت به تغییرات گونه ها و تغییرات اقلیمی خواهیم داشت و خطر مواجه شدن گونه های ماهی و قابلیت سازگاری آنها را مورد بررسی قرار می دهد.   [۱] - Vulnerability  intrinsic [۲] - Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC)

کلیدواژه ها:

Intrinsic vulnerability ، Demographic Parameters ، Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) ، آسیب پذیری ذاتی ، پارامترهای جمعیتی ، چارچوب جهانی تغییر اقلیم