ارزیابی تنش خشکی آخر فصل بر عملکرد، اجزای عملکرد در لاین های گندم نان با استفاده از شاخص های تحمل به خشکی در استان مرکزی

دو آزمایش مجزا در قالب طرح بلو ک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی در سال زراعی 1387 اجرا شد. در آزمایش اول شرایط تنش خشکی اعمال شد که قطع آبیاری در مرحله بعد از گل دهی بود، اما در آزمایش دوم تا آخر فصل رشد، آبیاری به صورت معمول منطقه انجام گرفت. صفت هایی از قبیل عملکرد و اجزای آن،ارتفاع بوته، دوره رشد رویشی، طول پدانکل و ... اندازه گیری شد. عکس العمل رقم ها و لاین های مختلف گندم در دو آزمایش متفاوت بود. تنش خشکی موجب کاهش کلیه صفت های مورد ارزیابی به خصوص عملکرد و اجزای آن شد. نتایج این آزمایش نشان داد که بعضی از رقم ها و لاین ها تنش کم آبی را تحمل کرده و عملکرد به نسبت بالایی داشتند، به طور مثال می توان ژنوتیپ های 4- C-84 و 12 - C-82 مقاوم ترین ژنوتیپ ها در دو شرایط بهینه و تنش و ژنوتیپ های 14 - C-78 و شهریار دارای عملکرد خوب در شرایط بهینه و ژنوتیپ های 14 - C-81 و 7- C-83 عملکرد خوب در شرایط تنش دارند. به منظور شاخص های ارزیابی تنش در رقم های مورد بررسی از 6 شاخص، میانگین هارمونیک، شاخص تحمل تنش، شاخص تحمل، شاخص بهره وری متوسط، شاخص حساسیت به تنش، و میانگین هندسی بهره وری استفاده شد.

کلیدواژه ها:

تنش خشکی ، شاخص های ارزیابی تنش ، عملکرد ، گندم