بازنمایی شخصیت شیخ فضل الله نوری در تاریخ نگاری گفتمان اسلام گرای دوره جمهوری اسلامی

شیخ فضل ­الله نوری در تاریخ­نگاری گفتمان مشروطه­ خواه به ­عنوان شخصیتی منفی بازنمایی شد که در آغاز به طرفداری از مشروطه پرداخت اما در نهایت اختلافاتش با دو رهبر روحانی دیگر مشروطه­خواه، سید محمد طباطبایی و سید عبدالله بهبهانی، موجب شد به صف مخالفان مشروطه و طرفداران استبداد بپیوندد و به همکاری با محمدعلی­شاه بپردازد، امری که از یک سو باعث دلگرمی شاه در کشتار و سرکوب مشروطه­خواهان و از دیگر سو باعث محاکمه و اعدام شیخ شد. اما در دوره جمهوری اسلامی در تقابل با این بازنمایی، بازنمایی­های دیگری ارائه گردید. مساله این پژوهش این ­است که در دوره جمهوری اسلامی چرا و چه بازنمایی­های از شخصیت شیخ فضل­الله نوری جایگزین بازنمایی یاد شده در تاریخ­نگاری گفتمان مشروطه­خواه گردید؟ در این راستا از روش تحلیل گفتمان انتقادی، به­ویژه رویکرد گفتمانی-تاریخی وداک، استفاده خواهد شد. یافته­های این پژوهش نشان خواهد داد در دوره جمهوری اسلامی متاثر از بافت سیاسی-اجتماعی که ویژگی ضد شاهنشاهی، ضد غرب و غربزدگی، ضد امپریالیسم و ضد روشنفکری داشت، شیخ فضل­الله نوری به عنوان شخصیتی بزرگ و مثبت بازنمایی گردید که مستقل و طرفدار ولایت فقیه و حکومت اسلامی و طبیعتا مخالفت سلطنت و غربزدگی بود، همانند همه روحانیون به مبارزه بی­امان با استعمار و استبداد پرداخت و به اشاره استعمار در این راه به شهادت رسید. 

کلیدواژه ها:

واژگان کلیدی: بازنمایی ، تاریخنگاری ، شیخ فضلاهلل نوری ، مشروطه ، پهلوی ، جمهوری اسالمی