بررسی نقش میوه بلوط ایرانی (Quercus brantti) در کاهش آلودگی هوا در استان چهار محال و بختیاری

گونه بلوط ایرانی به عنوان یکی از گونه‌های ارزشمند در اکوسیستم جنگلی غرب کشور محسوب گردیده و از جنبه‌های مختلف اکولوژیک، زیست‌محیطی و اقتصادی نقش مهمی در رویشگاه جنگلی زاگرس ایفا می‌نماید. یکی از جنبه‌های مهم این گونه، میوه آن می‌باشد. میوه درخت بلوط که Acorn نامیده می‌شود در زادآوری جنگل، تهیه نهال و تغذیه حیوانات نقش مهمی داشته و دارای خواص ضدمیکروبی است. علاوه براین برای حذف کروم و نیکل از منابع آب های آلوده به فاضلاب، از عصاره بذر بلوط استفاده می‌گردد. از خواص دیگر آن می توان به حضور کربن آلی در بذر بلوط اشاره نمود که در نتیجه ذخیره سازی انرژی از طریق ترسیب کربن انجام می‌پذیرد. اندوخته کربن به عنوان یک نقش مهم درختان جنگلی بوده که در اندام‌های مختلف آنها از جمله بذر صورت می‌پذیرد. این تحقیق به منظور بررسی نقش میوه بلوط ایرانی در جذب دی‌اکسید کربن جو، در استان چهار محال و بختیاری انجام پذیرفت. ابتدا در منطقه مورد مطالعه تعداد 35 درخت در کلاسه‌های مختلف قطری انتخاب گردیدند. سپس میوه درختان انتخاب شده بطور جداگانه جمع‌آوری گردید. وزن تر نمونه های میوه در عرصه اندازه‌گیری شد. وزن خشک نمونه‌ها و میزان کربن آلی آنها نیز در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که در مجموع در منطقه مورد مطالعه میزان تولید میوه بلوط حدود 2063 کیلوگرم در هکتار می‌باشد. بیوماس خشک میوه بلوط نیز 5/933 کیلوگرم در هکتار برآورد گردید. نتایج مطالعات آزمایشگاهی نشان داد که میانگین درصد کربن در میوه بلوط حدود 40 درصد وزن خشک آن می‌باشد. با این احتساب میزان کربن آلی جذب شده در میوه بلوط در منطقه مورد مطالعه حدود 7/368 کیلوگرم در هکتار می‌باشد. در این مطالعه علاوه بر بررسی توان جنگل‌های غرب در تولید میوه، نقش این اندام در جذب CO2 جو مورد تحلیل قرار گرفته است

کلیدواژه ها:

بلوط ایرانی ، میوه ، کربن ، جنگل‌های زاگرس