نقش ارمنستان در روابط ایران و روم در دوره اشکانیان

ارمنستان به عنوان سرزمینی استراتژیک در ناحیه قفقاز و شمال ایران، کانون اصلی روابط مابین دولت اشکانیان در ایران و امپراتوری روم بوده است که هر یک از طرفین می کوشیدند تا با تسلط بر آن بر طرف مقابل برتری یابند. روابط مابین دو طرف در این دوره در دو بخش دودمان آرتاشسی و سپس دودمان اشکانیان ارمنستان قابل مطالعه است. در دوره اول اشکانیان می کوشیدند تا با سیاست توام با اعتدال بر دست نشاندگی شاه ارمنستان اکتفا کنند و از دخالت مستقیم در امور داخلی آن اجتناب داشتند ولی در دوره دوم سعی تام داشتند تا نماینده خود را که غالبا فردی از خاندان اشکانی بود بر تخت ارمنستان بنشانند. دولت روم نیز همواره سعی داشت تا با نیروی نظامی و سیاست اعمال زور بر این سرزمین دست یابد که از این رو مقابل دولت اشکانی قرار می گرفت. پژوهش حاضر با تحلیلی نظری و بررسی حوادث تاریخی این زمان و با ارزیابی داده های منابع، نه تنها بر نقش موثر ارمنستان در شکل گیری روابط حسنه یا خصمانه بین ایران و روم تاکید می کند بلکه به تبیین این روابط با در نظر داشتن نقش خاندان های حاکم بر ارمنستان نیزمی پردازد.

کلیدواژه ها:

اشکانیان ، امپراتوری روم ، دودمان آرتاشسی ، اشکانیان ارمنستان و ارمنستان