نقدی بر نظریۀ سینمای دینی بررسی آرای مکتوب نظریه‌پردازان مسلمان و مسیحی (1370- 1390)

رابطۀ سینما و دین در ایران و غرب همواره محل بحث بوده است، اما به‌واسطۀ تفاوت نگاه ادیان، این رابطه از زوایای متفاوتی تحلیل شده است. هدف اصلی در این پژوهش یافتن اصلی‌ترین تفاوت‌های میان نگرش مسیحیت و اسلام به سینما و تحلیل انتقادی دیدگاه‌های نظریه‌پردازان این حوزه است. به‌این‌منظور، دو محور مهم و مشترک میان نظریات، یعنی رابطۀ سینما و دین و امکان تحقق سینمای دینی و هم‌چنین رابطۀ میان فرم و محتوا در سینمای دینی، در دیدگاه نظریه‌پردازان سینمای دینی ایران و نظریه‌پردازان سینمای دینی امریکا موردبررسی قرار گرفت. از میان متخصصان ایرانی، نظریات سیدمرتضی آوینی، محمد مددپور، و نصرت‌الله تابش درخصوص سینمای دینی بررسی شد و در بخش پژوهش‌گران غربی، باتوجه‌به آثار ترجمه‌شدۀ موجود، از نظریات چهار پژوهش‌گر با نام‌های رابرت کی. جانستن، کلایو مارش، برایان استون، و مارگرت مایلز استفاده شد. در این پژوهش درانتها نتیجه گرفته می‌شود که باوجود توجه برخی نظریه‌پردازان مسلمان به مسائل مبتلاٌبه و رشد دیدگاه‌های ایشان نسبت‌به نظریۀ سینمای دینی در مسیحیتْ نظریات بیان‌شده دارای اشکالات مختلفی است و هنوز نظریه‌ای کارآمد در این حوزه تدوین نشده است. این پژوهش برمبنای هدفْ بنیادین و برمبنای روش اجرایی توصیفی‌ ـ ‌تطبیقی است.

کلیدواژه ها:

سینمای دینی ، سینمای اسلامی ، فلسفۀ فیلم