بررسی جامع اثر تراکم بوته و تاریخ کاشت بر کیفیت بذر ذرت سینگل کراس ‭704‬

به منظور بررسی اثر دسترسی به رطوبت خاک و نیتروژن بر کیفیت بذر ذرت هیبرید سینگل کراس ‮‭704‬ در شرایط آب و هوایی مغان، کرمانشاه و دزفول، آزمایشی بمدت دو سال متوالی در سالهای‮‭1391‬و ‮‭1392‬ در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سه منطقه، به صورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل چهار دور مختلف آبیاری (،7 ،‮‭11 9‬ و ‮‭13‬ روز یکبار) و چهارسطح کود ازت خالص (،‮‭200‬ ،‮‭400 300‬ و ‮‭500‬ کیلوگرم در هکتار) بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که دور آبیاری بر وزن هزاردانه و عملکرد دانه تاثیر معنی دار داشت. برای حصول وزن هزاردانه بالا و نیز عملکرد بالا دور آبیاری 9 و 7 مناسبتر از دور آبیاری ‮‭11‬ و ‮‭13‬ روز است. در مواردی هم که دور آبیاری 7 روز موجب افزایش بیشتر وزن هزار دانه و عملکرد شده بود اختلاف آن با دور 9 روز معنی دار نبود. لذا با توجه به کمبود آب در مناطق تولید بذر ذرت کشور، استفاده از دور 9 روز توصیه می گردد. برای حصول وزن هزار دانه وعملکرد بالا مصرف نیتروژن ‮‭300‬ کیلوگرم در هکتار و بعد از آن مصرف ‮‭400‬ کیلوگرم در هکتار اثر بیشتری داشت. مصرف ‮‭500‬ کیلوگرم در هکتار موجب کاهش معنی دار عملکرد در برخی موارد گردید. لذا با توجه به اینکه بین مصرف نیتروژن ‮‭300‬ و ‮‭400‬ کیلوگرم اختلاف معنی دار نبود برای جلوگیری از آلودگی خاک، مصرف نیتروژن ‮‭300‬ کیلوگرم توصیه می گردد. با توجه به نتایج اثرات متقابل، استفاده از دور آبیاری 7 روز با ‮‭400‬ کیلوگرم و دور 9 روز با ‮‭300‬ کیلوگرم در هکتار نیتروژن موجب افزایش وزن هزار دانه و عملکرد می گردد. اما در خصوص کیفیت بذر استفاده از دور 9 روز و 7 روز و مصرف ‮‭400‬ کیلوگرم در هکتار مصرف نیتروژن موجب افزایش قوه نامیه گردید اما در صفت ظهور مزرعه ای، مصرف نیتروژن به مقدار ‮‭200‬ کیلوگرم، بالاترین شاخص ظهور مزرعه ای را ایجاد نمود. در مورد صفت درصد آلودگی به بیماری فوزاریوم نیز مصرف ‮‭500‬ کیلوگرم نیتروژن در هکتار و دور آبیاری 7 روز و نیز مصرف ‮‭200‬ کیلوگرم ازت و دور آبیاری ‮‭13‬ روز موجب افزایش شدید آلودگی گردیده است. لذا متعادل نگه داشتن میزان آب در دسترس و نیز مقدار نیتروژن مصرفی نقش مهمی در کاهش آلودگی به بیماری فوزاریوم و در نتیجه افزایش کمیت، کیفیت و سلامت نهایی بذر دارد. کلمات کلیدی: بذر ذرت، دور آبیاری، نیتروژن، جوانه زنی، ظهور مزرعه، فوزاریوم