بررسی سازگاری و پایداری لاین های خوش کیفیت برنج در آزمایش مقایسه عملکرد ناحیه ای

این آزمایش به منظور تعیین پایداری عملکرد دانه و صفات کمی و کیفی در 9 لاین خوش کیفیت برنج و ارقام خزر و هاشمی به عنوان شاهددرسه منطقه گیلان (رشت ،ضیابر و سیاهکل) به مدت دو سال ( 93و 94) انجام شد. نوع طرح، بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار بود. نتایج تجزیه واریانس ساده نشان داد که بین ژنوتیپ های مختلف از نظر توان تولید محصول اختلافات قابل ملاحظه ای وجوددارد. آزمون بارتلت، یکنواختی اشتباهات آزمایشی را تایید نمود و سپس تجزیه واریانس مرکب با فرض تصادفی بودن سالها ومکانها و ثابت بودن ارقام انجام شد. نتایج نشان داد که اثرات ساده رقم ومکان معنی دار شدند که بیانگر وجود اختلاف دربین ارقام مختلف و هم چنین وجود تفاوت از مکانی به مکان دیگر است. اثرات متقابل مکان×رقم وسال×رقم و سال ×مکان×رقم معنی دار شدند. برای انتخاب ارقام پایدار یا ارقامی که نوسان عملکرد کمتری از سالی به سال دیگر داشتند، پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ ها بااستفاده از روشهای مختلف شامل واریانس و ضریب تغییرات محیطی، ضریب رگرسیون میانگین عملکرد به شاخص محیطی، واریانس انحراف از خط رگرسیون، واریانس ضریب تغییرات درون مکانی وروشAMMI تعیین گردید. نتایج حاصل ازاین روشها کم وبیش مشابه بود. در تمام روشها لاینهای 8 ،2 و 6 بدلیل داشتن واریانس و ضریب تغییرات محیطی و درون مکانی کمتر، دارا بودن ضریب رگرسیون معادل یک و هم چنین واریانس انحراف از خط رگرسیون کم و غیرمعنی دار و نزدیکترین فاصله نسبت به مرکز بای پلات به عنوان لاین های پایدار شناخته شد.این لاینها ضمن داشتن عملکرد مناسب از کیفیت پخت خوبی برخوردار بوده و مشابه ارقام محلی برنج زودرس هستند. بنابراین این سه لاین برای طی مراحل بعدی معرفی رقم انتخاب شدند. واژه های کلیدی : برنج ، پایداری عملکرد،سازگاری،روش امی، کیفیت پخت