بررسی کارایی مدل EPM در برآورد میزان فرسایش و رسوب دهی در منطقه البرز میانی

در بسیاری از حوزه های آبخیزکشور اندازه گیری رسوب صورت نگرفته، اطلاعات کافی از مقدار رسوب حوزه ها در دست نیست. یکی از راه های تخمین رسوب حوضه ها، استفاده از مدل های تجربی مانند PSIAC، USLE و EPM است که در کشور مورد استفاده قرار گرفته اند. هر یک از این مدل ها دارای معایب و مزایایی هستند. مدل EPM به دلیل استفاده از پارامترهای کمتر و در دسترس بودن عوامل آن برای محاسبه برآورد رسوب در سطح کشور مناسب به نظر می رسد و به همین دلیل در طرح سیمای حوزه های آبخیز کشور به وسیله پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری به کار گرفته شد و برای حوضه های رتبه 4 کشور، مقادیر فرسایش و رسوب محاسبه شد. تاکنون کارایی این مدل در کشور به طور جامع بررسی نشده است. از آنجایی که دقت مدل در شرایط مختلف اقلیمی، توپوگرافی و زمین ساختی متفاوت است، باید برای مناطق مختلف کشور آزمون شده، در نهایت برای شرایط آب و هوایی مختلف توصیه خاص آن ارایه شود. در این تحقیق ابتدا داده های رسوب در محل ایستگاه های رسوب سنجی حوضه های البرز میانی در غرب استان مازندران تحلیل و مقدار رسوب متوسط سالانه محاسبه شد. سپس متوسط رسوب حاصل از مدل فوق در محل ایستگاه ها محاسبه و با رسوب منحنی های سنجه با اعمال درصد بار کف، مقایسه شد. رسوب برآورد شده با مدل در هر یک از زیرحوضه ها با رسوب محاسبه شده از روش حد وسط دسته ها مورد مقایسه قرار گرفت. از نه ایستگاه مورد بررسی پنج ایستگاه در محدوده مجاز و چهار ایستگاه در محدوده غیر مجاز قرار گرفتند.کلمات کلیدی: منحنی سنجه، رسوب، مازندران، دقت مدل، EPM