بررسی تاثیر بازی های مبتنی بر واقعیت مجازی بر کارکرد شناختی پردازش فضایی و ارتباط آن با بیماری سایبری

یکی از عوارض جانبی بازی های واقعیت مجازی، بیماری سایبری است که شامل نشانه هایی مانند حالت تهوع، سرگیجه، خستگی و عدم راحتی بعد از قرار گرفتن در معرض واقعیت مجازی است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثر واقعیت مجازی بر کارکرد شناختی توانایی پردازش فضایی و رابطهی آن با بیماری سایبری بود. طرح پژوهش حاضر کارآزمایی بالینی تصادفی بود و 47 دانشجو به صورت در دسترس برای این منظور به کار گرفته شدند که 25 نفر در گروه آزمایش و 22 نفر در گروه کنترل قرار گرفتند. از تکلیف های کرسی و مانیکین به منظور ارزیابی مولفه های توانایی پردازش فضایی و از پرسشنامه ی بیماری واقعیت مجازی برای سنجش نشانه ها و شدت بیماری سایبری استفاده شد. آزمون های پارامتری و ناپارامتری t همبسته برای تحلیل داده ها استفاده شد. عملکرد گروه آزمایش در تکلیف کرسی تغییر معناداری نداشت (p=0.302)، درحالیکه عملکرد آنان در تکلیف مانیکین بهبود یافت (p=0.030) . همچنین عملکرد گروه کنترل در تکلیف مانیکین بهبود معناداری داشت (p=0.001) و عملکرد آنان در تکلیف کرسی اگرچه بسیار نزدیک به سطح معناداری بود، اما بهبود معناداری نیافت (p=0.083). هیچ تفاوت معناداری بین دو گروه در هر دو تکلیف مشاهده نشد (کرسی: p=0.227 و مانیکین: p=0.061). درنهایت شرکت کنندگان گروه آزمایش به صورت معناداری (p<0.05) نمرات بالاتری نسبت به گروه کنترل در دو زیرمقیاس و نمره ی کل بیماری سایبری کسب کردند. اما این نمرات بالا در بیماری سایبری با عملکرد در تکالیف پردازش فضایی گروه آزمایش، همبستگی معناداری نداشت. نتایج این پژوهش در کل پیشنهاد می دهد که قرار گرفتن در معرض واقعیت مجازی تا حدودی موجب بروز علائم ناخوشایند بیماری سایبری می شود. اما این علائم احتمالا رابطهی معناداری در جهت کاهش عملکرد پردازش فضایی شرکت کنندگان پس از قرار گرفتن در معرض واقعیت مجازی ندارد. در هر حال برای استفاده های طولانی مدت از واقعیت مجازی باید با احتیاط عمل کرد.

کلیدواژه ها:

بیماری سایبری ، توانایی پردازش فضایی ، واقعیت مجازی