بررسی تغییرات بلندمدت مقادیر ماهانه دمای سطح آب دریای خزر طی دوره 2017-1982

نقش نوسانات اتمسفری بر رژیم حرارتی سطح آب دریاها همراه با پیامدهای ناشی از فعالیت انسان در مجاورت محیط های دریایی مسئله ای قابل تامل در تغییر ساختار و کارکرد اکوسیستم آنها میباشد. در پی بی نظمی ورود رواناب رودخانه های اصلی حوضه ی آبریز دریای خزر و نوسانات ایجاد شده در میانگین ارتفاع آب، تغییر در لایه بندی ستون آب و چگالی سطحی، همچنین افزایش گازهای گلخانه ای تغییرات معنی داری بر رژیم حرارتی سطح آب این دریا به همراه داشته است. این پژوهش با هدف بررسی چگونگی تغییرات بلندمدت چرخهی سالانه دمای سطح آب دریای خزر براساس داده های SST ماهواره ی NOAA در مقیاس زمانی ماهانه بین سالهای 1982-2017 انجام شده است. نتایج نشان داد با توجه به میانگین و انحراف معیار ناهنجاریهای دماهای متوسط سالانه بیشترین دامنهی تغییرات دمای سطح آب در خزر شمالی متجاوز از 8-6 درجه سانتیگراد در اواخر فصل زمستان تا اوایل بهار قابل تشخیص بوده است. همچنین میزان تغییرات در تمامی ماه های سال و در مناطق مختلف دریای خزر یکنواخت نبوده به طوری که در فصل تابستان از جنوب شرق خزر تا شمال شرق 1.5- 1 درجه سانتیگراد و در فصل زمستان- بهار با بیشترین مقدار در بخش های شرق تا شمالشرقی خزر شمالی تا بیش از 2 درجه سانتی گراد محاسبه شد.

کلیدواژه ها:

دمای سطح آب دریا ، تغییرات بلند مدت ، ناهنجاری ، دامنه نوسانات ، دریای خزر