اولویت بندی پتانسیل سیل خیزی زیرحوزه های آبخیز فاقد آمار با کاربرد روش AHP-TOPSIS (مطالعه موردی: منطقه طرح کلوگان، حوضه سد لتیان)

امروزه، توسعه جوامع روستایی و شهری و ساخت و سازهای بی رویه در مسیر طبیعی گذر سیلاب، سبب ساز چالشی مدیریتی برای مدلیران حوزه های آبخیز در کاهش خسارات جانی و مالی متعاقب آن گشته است در این راستا، اولویت بندی پتانسیل سیل خیزی زیر حوزه های آبخیز مبتنی بر روش های قطعی و فازی تصمیم گیری چندمعیاره، به ویژه در زیرحوضه های فاقد ایستگاه هیدرومتری از اهمیتی اساسی برخوردار بوده که منجر به اتخاذ تصمیم های مدیریتی مبتنی بر اولویت بندی گزینه ها می شود. در این تحقیق نخست شاخص های مساحت، شیب متوسط، شماره منحنی CN ، سد بارش و درصد تاج پوشش گیاهی به منظور اولویت بندی پتانسیل سیل خیزی زیرحوضه ها در منطقه طرح کلوگان در نظر گرفته شد سپس اقدام به محاسبه وزن معیارها و نیز نسبت سازگاری با کاربرد روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP دلفی گردید نتایج تحقیق نشان دهنده نسبت سازگاری 0/077 مبتنی بر روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی دلفی استت در این تحقیق از روش TOPSIS به منظوراولویت بندی گزینه ها استفاده شد، به طوری که پس از محاسبه مقادیر استاندارد شده موزون، اقدام به محاسبه فواصل اقلیدسی ونیز نزدیکی نسبی به راه حل ایده آل گردید. نتایج به دست آمدله نشان داد که، دامنه تغییرات شاخص نزدیکی نسبی به راه حل ایده آل مبتنی بر روش AHP-TOPSIS از 0/157 تا 0/600 متغیر است. نتایج نشان می دهد که زیر حوضه های Am9,G7 کمینه و بیشینه پتانسیل سیل خیزی را در نمطقه طرح کلوگان به خود اختصاص داده اند. نتایج حاصل از پهنه بندی منطقه تحقیق نشان دهنده حضور سه طبقه با پتانسیل کم I، متوسط II و زیاد III در پهنه بندی شدت با پتانسیل سیل خیزی منطقه طرح کلوگان با کاربرد روش AHP-TOPSIS بوده؛ به طوری که 60/00 درصد حوضه ها معادل 1028/24 هکتار دارای پتانسیل سیل خیزی کم 33/33 درصد حوضه ها معادل 1326/35 هکتار دارای پتانسیل سیل خیزی متوسط و 6/67 درصد حوضه ها معادل 483/79 هکتار دارای پتانسیل سیل خیزی زیاد هستند.

کلیدواژه ها:

تصمیم گیری چندمعیاره ، راه حل ایده آل ، فاصله اقلیدسی ، ماتریس تصمیم ، نسبت سازگاری