اجرای حکم رفع تصرف عدوانی کیفری

5 مهر 1403 - خواندن 4 دقیقه - 241 بازدید


اگر شخصی بدون اجازه مالک یا متصرف سابق ملک و بدون مجوز قانونی، با زور و قهر و غلبه، ملک را به تصرف خود دربیاورد؛ مرتکب جرم تصرف عدوانی شده است.

چه مستنداتی به دادگاه جهت صدور حکم رفع تصرف عدوانی باید ارائه شود؟

برای صدور حکم از سمت دادگاه؛ نیاز است تا شخص شاکی مستندات ادعای خود را به دادگاه ارائه دهد تا حکم رفع تصرف عدوانی و مجازات متصرف صادر شود.

  • ملک متعلق به شخص شاکی یا سابقا در تصرف وی بوده باشد.
  • در زمانی که شخص شاکی اقامه دعوا می کند؛ ملک در تصرف شخص مجرم باشد.
  • تصرف عدوانی بدون اذن و رضایت شاکی و بدون مجوز قانونی صورت گرفته باشد.

تفاوت تصرف عدوانی کیفری و تصرف عدوانی حقوقی در چیست؟

از دیدگاه قانون، تصرف عدوانی دارای دو جنبه مختلف کیفری و حقوقی است. با توجه به این موضوع امکان پیگیری این دعاوی در دادگاه های حقوقی و کیفری امکان پذیر می باشد.

در تصرف عدوانی حقوقی، خواهان دعوا، رفع تصرف متصرف و اعاده تصرف سابق خویش را می خواهد. اما در تصرف عدوانی کیفری شاکی علاوه بر رفع تصرف، مجازات متصرف را نیز می خواهد.

نحوه اجرای حکم تصرف عدوانی کیفری

بعد از طرح شکایت و اثبات موضوع در دادگاه؛ زمانی که حکم محکومیت قطعی توسط مرجع ذیصلاح صادر شد؛ حکم قابلیت اجرایی شدن دارد. در این مرحله الزاما، حضور متصرف نیاز نیست و رفع تصرف بدون حضور وی نیز صورت می گیرد. اجرای حکم با حضور داورز و نماینده دادستان و مامورین کلانتری انجام می شود.

در این مرحله طبیعتا شخص متصرف اخراج و ابنیه احداثی یا اشجار غرس شده در مدت تصرف قلع شده و چنانچه وسایل یا تاسیساتی  در ملک وجود داشته باشد به صاحب آن (متصرف عدوانی) تحویل می شود و حالت سابق بر می گردد.

چنانچه متصرف حضور نداشته باشد یا همکاری نکند، می بایست شخصی به عنوان امین اموال معرفی گردد تا با تنظیم صورتجلسه ای از وسایل متصرف، تحویل امین اموال شود.

جهت اجرای مجازات مجرم نیز ابتدا اجرای احکام مجرم را احضار می کند در صورت عدم حضور، جلب وی نیز صادر می شود. همچنین تمهیداتی مانند مسدود شدن کدملی و … جهت معرفی مجرم به اجرای احکام انجام خواهد شد.

در خصوص چه اموالی میتوان دعوای تصرف عدوانی مطرح نمود؟

تنها اموال غیر منقول را میتوان زیر مجموعه ای از این نوع تصرف دانست. با توجه به این موضوع، امکان طرح دعوای تصرف عدوانی در خصوص اموال منقول وجود ندارد.

آیا تصرف عدوانی در خصوص  ملک مشاع مطرح می شود؟

از دیگر دعاوی تصرفات عدوانی میتوان به تصرف عدوانی ملک مشاع اشاره کرد. در ابتدا نیاز است تا در مورد ماهیت ملک مشاوع اطلاعاتی داشته باشید. در اصطلاح حقوقی ملک مشاع به ملکی گفته می شود که دارای چند مالک است و هر یک از مالکان دارای سهم مشاعی از ملک هستند.

قابلیت طرح دعوای تصرف عدوانی در ملک مشاع تحت شرایطی وجود دارد. مطابق ماده ۱۶۷ قانون آیین دادرسی مدنی در صورتی که دو یا چند نفر مال غیر منقولی را به طور مشترک در تصرف داشته یا استفاده می کرده اند و بعضی از آنان، مانع تصرف و استفاده بعضی دیگر شود. این اقدام در حکم تصرف عدوانی محسوب می شود.