سفارش امیرالمومنین علی علیه السلام از بستر شهادت به ، عمل به قرآن

در عمل به قرآن کسی برشما سبقت نگیرد !

قرآن ناطق امیرمومنان علی علیه السلام یکی از آخرین وصایای موکدش در بستر شهادت ، درباره قرآن و عمل به آن بود و فرمود:«الله الله فی القرآن لا یسبقکم باالعمل به غیرکم ، خدا را خدا را در باره قرآن ، در عمل به آن کسی بر شما سبقت نگیرد».(الکافی ،ج 7، ص 51. من لایحضره الفقیه ،ج 4 ،ص 190. نهج البلاغه، نامه 47.)

یعنی آی جهان اسلام ! و آی مسلمانان ! مسابقات بین المللی تان بایستی در عمل به قرآن باشد !

ولی امروزه چنانکه شاهد هستیم ، جهان اسلام تمام هم و غم شان را ، روی مسابقه در حفظ ، ترتیل و قرائت قرآن متمرکز نموده اند و هرکشور و جامعه ای قرآنی آن ، تلاش دارد و تمام سعی شان را به کار می گیرد تا در یکی از این سه رشته ، حایز رتبه و مقام شود ، بلکه مقام اول را کسب نماید.

هرچند در رشته ای مفاهیم وتفسیر هم مسابقاتی وجود دارد که نسبتا کم رنگ است.

درست است که خدای سبحان می فرماید :« فاقروا ما تیسرض من القرآن » (مزمل/ 20 ) « و رتل القرآن ترتیلا »(مزمل/ 4 )، ولی بایستی توجه داشت که :

اولا ، خواندن قرآن به صورت ترتیل وقرائت ، مقدمه برای فهم درست قرآن و عمل به آن است ؛

و ثانیا ، چندین برابر سفارش به خواندن قرآن ، به فهم و تدبر در قرآن امر شده است و تفکر و تعقل در آموزه های قرآن ، یکی از بخشهای مهم قرآن کریم را ، تشکیل می دهد؛

برکسی مخفی نیست که جهان اسلام ذی المقدمه را که فهم ودرک درست قرآن کریم و عمل به آن است، رها کرده و به مقدمه که حفظ و خواندن قرآن کریم باشد ، آنچنان چسپیده که گویا اساسی ترین هدف نزول قرآن کریم ، همین است.

البته اشتباه نشود این نوشتار خدای نکرده در صدد زیر سوال بردن و کم اهمیت جلوه دادن حفظ و خواندن قرآن کریم به صورت ترتیل و قرائت نیست و بدون شک حفظ وخواندن قرآن کریم ، در جایگاه خودش از بالاترین اهمیت وجایگاه برخوردار است ، ولی بایستی توجه داشت که درعین حال ، با اهمیت و جایگاه فوق العاده ای که فهم صحیح قرآن و عمل به آن دارد ؛ اصلا قابل مقایسه نیست ؛ از این رو ، برجسته ترین تربیت یافته ای مکتب قرآن ، و قرآن ناطق امیرمومنان علی علیه السلام ، انگشت تاکید را به عمل به قرآن کریم نشانه رفته و می فرماید:« لا یسبقکمبالعمل به غیرکم »

اگرمقداری از این تلاش و کوشش و برگزاری مسابقات ، برای فهم درست وصحیح قرآن و عمل به آن صورت می گرفت ، قطعا جهان اسلام وضعیت نابسامان و رقت بار امروزه را ( که گوشه گوشه آن در آتش و خون می سوزد ، هرروز مردان و زنان ، اطفال و جوانان بی گناه مسلمان ، توسط کسانی که ادعای مسلمانی دارند ، به کام مرگ فرستاده می شوند ، اختلاف ونزاع بین مسلمانان مثل موریانه پیکره امت اسلامی را از داخل به تحلیل می برد ، اختلافات خانوادگی و آمار طلاق این قدر بالا نمی رفت ، اخلاق و انسانیت به این حد سقوط نمی کرد و...)، نداشتند. از باب نمونه :

اگر امت اسلامی ، مسابقه در عمل کردن به این آیه را ( که می فرماید :«... و لن یجعل الله للکافرین علی المومنین سبیلا ، و خداوند هرگز کافران را بر مومنان تسلطی نداده است »(نساء/ 141).) در دستور کار شان قرار می داد ، کشوری های اسلامی امروزه استقلال همه جانبه می داشتند و تحت سلطه ای کفار قرار نداشتند.

اگر مسابقات بین المللی عمل به این آیات قرآن کریم ( که می فرماید :« و من اجل ذلک کتبنا علی بنی اسرائیل انه من قتل نفسا بغیر نفس او فساد فی الارض فکانما قتل الناس جمیعا ، به همین جهت، بر بنی اسرائیل مقرر داشتیم که هر کس، انسانی را بدون ارتکاب قتل یا فساد در روی زمین بکشد، چنان است که گویی همه انسانها را کشته است »(مایده/ 32 ) «و من یقتل مومنا متعمدا فجزاوه جهنم خالدا فیها... ، و هر کس، فرد باایمانی را از روی عمد به قتل برساند، مجازات او دوزخ است »(نساء/ 93).) برگزارمی شد ، یقینا امروزه این گونه جوی خون در کشورهای اسلامی توسط خود مسلمانان ، راه نمی افتاد ؛

اگر به آیاتی ذیل ( که می فرمایند :« و اعتصموا بحبل الله جمیعا و لا تفرقوا... ، و همگی به ریسمان خدا [= قرآن و اسلام، و هرگونه وسیله وحدت]، چنگ زنید، و پراکنده نشوید » (آل عمران/ 103) :«و اطیعوا الله و رسوله و لا تنازعوا فتفشلوا و تذهب ریحکم... ، و [فرمان] خدا و پیامبرش را اطاعت نمایید! و نزاع [و کشمکش] نکنید، تا سست نشوید، و قدرت [و شوکت] شما از میان نرود »( انفال/ 46).) عمل می شد و مسابقات بین المللی برای عمل به قرآن برگزار می گردید ، بدون شک ، امروزه شاهد این همه اختلافات و نزاع های ویرانگر و تضعیف ونابود کننده در جهان اسلام نبودیم.

اگر عمل به این آیات شریفه که می فرماید :« و لا تاکلوا اموالکم بینکم بالباطل... ، واموال یکدیگر را به باطل [و ناحق] در میان خود نخورید[1]»(بقره/ 188). و« یا ایها الذین آمنوا لا تاکلوا اموالکم بینکم بالباطل... ، ای کسانی که ایمان آوردهاید! اموال یکدیگر را به باطل [و از طرق نامشروع] نخورید[2]»(نساء/ 29 )، مورد مسابقه بین المللی جهان اسلام قرار می گرفت ، یقینا امروزه نه این قدر فاصله طبقاتی وجود می داشت ، و نه جامعه ای بشری شاهد رشوه خواری ها ، فساد اقتصادی و اختلاس های میلیاردی ، در جهان اسلام می بود.

اگر به امثال این آیه شریفه ( که می فرماید:« یا ایها الذین آمنوا لا تتخذوا الیهود و النصاری اولیاء بعضهم اولیاء بعض ... ، ای کسانی که ایمان آورده اید ! یهودیان ومسیحیان را دوستان [و به رهبری] خود نگیرید »(مایده/ 51 ).) عمل می شد ، بدون شک امروزه برخی از مسلمانان دست در دست یهود صهیونیستی داده و برعلیه همکیشان مسلمان خود تلاش نمی کردند و ابزار برای تضعیف و نابودی مسلمانان دیگر قرار نمی گرفتند.

و هزاران آیاتی دیگر قرآن کریم که اگر عمل به آنها در کنار مسابقات حفظ ، قرائت ، ترتیل ... قرآن کریم در دستور کار قرار می گرفت ، یقینا جهانیان یک جهان اسلام بسیار متفاوت تر و مترقی و پیشرفته تر از حالا را ، به تماشا می نشستند.

یک بار دیگر سخن حکیمانه ی مولای حکیم امیرمومنان علی علیه السلام را مرور می کنیم که فرمود :« الله الله فی القرآن لا یسبقکم بالعمل به غیرکم ، خدارا خدارا در باره ی قرآن ، در عمل به آن کسی برشما سبقت نگیرد.

درود خداوند و ملایکه و انس و جن بر شاه ولایت مولای متقیان امیر مومنان علی علیه السلام باد

به امید بیداری و مسئولیت شناسی جهان اسلام و به آرامش و امنیت کامل رسیدن جامعه ای بشری که آن محقق نمی شود جز با ظهور ، بنابر این :

اللهم عجل لولیک الفرج

علی جمعه حیدری

[1] - بقره / 188 .

[2] - نساء / 29 .