ارزیابی آسیب پذیری غیرکالبدی در مقیاس محله بعد از تجربه بازسازی پس از زلزله با رویکرد کیفی (نمونه موردی: محله قدغون بروجرد)

زمینه و هدف: فرایند بازسازی پس از سوانح در جوامع د ر حال توسعه، گرایش بالایی به نوسازی کالبدی خرد مقیاس دارد. ریشه این گرایش که عدم توجه به مسایل غیرکالبدی را در بر دارد ، میتوان در فقدان تخصص در مقیاس کلان برنامه ریزی، فقدان سازوکارهای مشارکت اجتماعی و ملاحظات سیاسی حاکم بر این کشورها یافت که کاهش آسیب پذیری را موجب نشده و در بسیاری از مواقع، افزایش آن را نیز به دنبال خواهد داشت. هدف اصلی این پژوهش بررسی میزان کاهش آسیب پذیری غیرکالبدی محله قدغون بروجرد در فرآیند بازسازی پس از زلزله فروردین ماه 85، با توجه به شاخصها و معیارهای کاهش آسیب پذیری در مقابل زلزله، میباشد .روش: این تحقیق به روش توصیفی و با رویکرد کیفی، از طریق مطالعه اسنادی به استخراج شاخصها پرداخته و پس از ارزیابی محله در زیرشاخصها از طریق روش AHP و وزن دهی به آنها و تهیه نقشه در محیط GIS این شاخصها در محله قدغون، مورد بررسی قرار میدهد.یافته ها: شاخصهای غیرکالبدی مورد بررسی در دسته های مدیریتی، همه شمولی، اسناد هدایت شهری، خدماترسانی، جمعیتی، آمادگی اجتماعی، اقتصادی و پژوهشی دسته بندی شده اند . با وقوع زلزله 1385 بروجرد، فرصت مناسب بازسازی صحیح با هدف کاهش آسیب پذیری در محله قدغون طی فرایند نادرست 12ساله، بازسازی از دست رفت که ما در 5 دسته از شاخصهای فوق افزایش آسیب پذیری را نشان داده و در3دسته دیگر میزان ثابت آسیب پذیری را نتیجه میگیریم.نتیجه گیری: نتایج بدست آمده نشان میدهد که عدد آسیب پذیری غیرکالبدی محله، 4/473 از 5 بوده که وضعیتی بسیار نامناسب را در مقابل سوانح آتی ترسیم میکند. نتیجه اینکه فرآیند بازسازی محله قدغون با توجه به شاخصهای صرفا کالبد ی، نه تنها موجبات کاهش آسیب پذیری محله در تمامی مولفه ها را در بر نداشته بلکه آسیب پذیری را به مراتب بیشتر کرده است.

کلیدواژه ها:

بازسازی پس از سانحه ، آسیب پذیری غیرکالبدی ، بروجرد ، محله قدغون