مکانیابی ایستگاه های آتش نشانی با استفاده از سیستم اطلاعات مکانی (مطالعه موردی: شهر مراغه)

مقدمه: ایستگاه های آتش نشانی به عنوان مکانی جهت استقرار و انتظار خودروهای آتش نشانی، ازجمله مراکز مهم و حیاتی خدماترسانی در شهرها هستند که نقش مهمی در تامین ایمنی و آسایش شهروندان و توسعه اقتصادی شهرها ایفا می نمایند. بدیهی است خدمات رسانی به موقع و مطمئن توسط این ایستگاه ها بیش از هر چیز مستلزم استقرار آنها در مکانهای مناسب است که بتوانند در اسرع وقت و بدون مواجه شدن با موانع و محدودیت های محیط شهری ازیک طرف و با ایجاد حداقل آثار منفی بر روی زندگی ساکنان شهر از طرف دیگر به محل حادثه رسیده و اقدامات اطفاء حریق و یا امداد را به انجام برسانند. ازاین رو هدف پژوهش حاضر شناسایی معیارهای مکانهای مناسب و دارای اولویت برای احداث ایستگاه های آتش نشانی جدید در شهر مراغه است.روش بررسی: پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی است که برای شهر مراغه صورت گرفته است. اطلاعات موردنیاز در این پژوهش از طریق منابع کتابخانهای، مشاهدات میدانی و نقشه های کاربری شهر مراغه به دست آمده است. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار ArcGis10.3 و نرم افزار الحاقی فرایند تحلیل سلسله مراتبی Expert choice11 صورت گرفته است.یافته ها: معیار مجاورت با شبکه ارتباطی راه ها با وزن 0/303 و فاصله از مراکز درمانی با وزن0/017 به ترتیب دارای بیشترین و کمترین تاثیر را در احداث ایستگاه های آتش نشانی جدید به خود اختصاص دادند؛ همچنین با همپوشانی لایه های مربوط به ده معیار و چهل زیرمعیار، درنهایت پهنه های مختلف شامل مکانهای بسیار مناسب، مناسب، نامناسب و بسیار نامناسب جهت احداث ایستگاه های آتش نشانی جدید مشخص شدند.نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد ایستگاه های آتش نشانی موجود در شهر مراغه بهصورت مناسب توزیع نشدند که این موضوع میتواند نقش موثری در امدادرسانی و حضور به موقع در محل حادثه داشته باشد. در این خصوص قابلیت سیستم اطلاعات مکانی درزمینه مکانیابی مناسب برای ایستگاه های آتش نشانی جدید مشخص شد.

کلیدواژه ها:

روش تحلیل سلسله مراتبی ، سیستم اطلاعات مکانی ، مکانیابی ، ایستگاه های آتش نشانی