بازتابهای عملکرد دانه و اجزای عملکرد ارقام پائیزه کلزا در کشتهای دیر هنگام اقلیم سرد کشور

کلزا به عنوان یک دانه روغنی سازگار با بسیاری از اقلیم های زراعی کشور از آینده نوید بخشی در راستای توسعه کشت دانه های روغنی برخوردار است. زمان کاشت یکی از فاکتورهای اصلی و تعیین کننده بقای بهینه بوته های کلزا در طول فصول سرما و یخبندان و تولید عملکرد مطلوب در طول فصل رشد آتی در مناطق سردسیر میباشد. تاخیر در کاشت باعث بوجود آمدن بوته های کوچک و ضعیف به هنگام بروز فصول سرد شده و بسیاری از آنها در اثر سرمازدگی از بین خواهند رفت. آزمایش به منظور تعیین تاریخ کاشت مناسب ژنوتیپ های برتر پاییزه کلزا و ارزیابی تحمل به سرما، عملکرد و اجزای عملکرد این ژنوتیپ ها در تاریخ های کاشت مختلف در اقلیم های کشور به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار طی سال زراعی 85-1384 در ایستگاه خسروشهر مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذر بایجانشرقی به اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش زمان کاشت با سطوح 20، 30 شهریور ماه و 9 مهر ماه و ژنوتیپ ها شامل لیکورد، مودنا، اکاپی و اپرا بودند. نتایج به دست آمده نشان دادند که تاخیر در زمان کاشت و به ویژه موکول شدن آن به 9 مهر ماه باعث کاهش معنی دار ارتفاع بوته ها، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، شاخص برداشت و عملکرد دانه در ژنوتیپ های مورد مطالعه گردید. در بین ژنوتیپ های مورد مطالعه اپرا و لیکورد کمترین کاهش عملکرد دانه را در هر دو زمان کاشت دیرهنگام ( 30 شهریور و 9 مهر ماه ) نشان دادند و بیشترین افت عملکرد دانه نیز به ژنوتیپ های مودنا و اکاپی تعلق گرفت. در نهایت به نظر میرسد ژنوتیپ های اپرا و لیکورد برای کشت در اقلیم های سرد کشور و به ویژه در صورت تاخیر در زمان کاشت از مناسبت بیشتری برای کشت برخوردار باشند.

کلیدواژه ها:

اقلیم سرد ، کشت دیر هنگام ، کلزا